Märeto 1.29-39. Te maì e te Faaroo.

Tāpati 4 no Faaàhu/Fëpuare 2024.

ÔROÀ

Te maì e te Faaroo.

Mau taiòraa :

Taramo 147

1 E haamaitaì i te Fatu, E mea maitaì te himene ei haamaitaì i to tätou Atua, e mea pöpou ia, e au hoì te haamaitaì ra.

2 O te Fatu te patu faahou ia Ierutarëma, e na na e haaputuputu i to Ìteraèra i purara ê ra.

3 Ua räpaau o ia i te feiä âau paruparu ra, e ua täàmu i to rätou mau puta.

4 Ua hope te mau fetià i te taiòhia e ana, e na na i maìri i to rätou iòa.

5 E rahi to tätou Fatu, e te mana rahi, e to na ìte e mea ìteä òre ia ìmi.

6 Te tauturu nei te Fatu i tei haèhaa ra, te huri nei rä i te paieti-òre i raro i te repo.

7 E himene mä te haamaitaì i te Fatu. E himene mä te tïnura i to tätou Atua.

8 O tei täpoì i te raì i te mau ata ra, o tei haapaò i te ua no te fenua, o tei faatupu i te räau rii i nià i te mau mouà:

9  te faaàmu nei o ia i te mau puaatoro i te mäa, e ta te ôrepa âpï e tiàoro atu ia na ra.

10 E òre o ia e pöpou i te itoito o te puaahorofenua ra, e òre o ia e mauruüru i te âvae o te taata ra.

11 E au rä te Fatu i te feiä e mataù ia na ra, i te feiä i tiàturi i to na aroha.

12 E haamaitaì i te Fatu, e Ierutarëma; e haamaitaì i to Atua, e Tiona.

13 O ia tei faaètaèta i te mau teà o to òe ra mau ùputa, e ua haamaitaì i to mau tamarii ra i roto ia òe.

14 Na na i faatupu i te hau i to òe ra mau ôtià, e ua paìa òe ia na i te tïtona maitaì rahi.

15 Ua häpono o ia i ta na parau i te fenua nei, te horo ètaèta nei ta na i faaue.

16 Ua horoà mai o ia i te hiona mai te huruhuru mämoe ra, e te haapurara nei i te hau-paari mai te rehu auahi ra.

17 Ua tuu mai o ia i ta na vai-paari mai te mea òtiòtihia ra: o vai te taata e mau i te toètoè na na?

18 Ua tuu mai o ia i ta na parau, e ua tärapape iho ra ia; ua haafarara mai ra o ia i te mataì, ua tahe iho ra te pape.

19 Ua faaìte o ia i ta na parau ia Iatöpa, i ta na mau ture e ta na mau faaauraa parau, ia Ìteraèra.

20 Aore o ia i nä reira i te mau fenua atoà, e ta na ra mau faaauraa parau, aita ia rätou i ìte.

Hareruia.

Iöpa 7.1-7

Tau no te täviniraa

1 Aore änei i haapaòhia to te taata nei ànotau i te ao nei? E ère änei to na puè mahana mai te mahana o te taata tärahuhia ra?

2 Mai te tävini te ìmi ra i te pöuri, e mai te tärahuhia ra te tïtau ra i te ötiraa o ta na òhipa,

3 oia atoà vau; ua tuuhia mai te mau märama òaòaraa òre nö ù, e te mau ruì mauiui tei haapaòhia mai nö ù.

4 Ua taòto anaè au i raro, ua parau vau e, A fea rä vau a tià ai i nià e òre atu ra te ruì? E ua rohirohi au i te taahurihuri-noa-raa e tae noa atu i te aoraa ra.

5 Ua vehihia ta ù tino i te toè e te repo; ua mïmiò ta ù ìri e ua tähuti.

6 E òiòi to te mahana nö ù nei i to te mauhaa o te raraa àhu; e te hope noa nei mä te hopeà òre.

7 E haamanaò na e, o to ù nei ora e aho ia; e òre hoì to ù mata e ìte faahou i te maitaì.

1 Törïnetia 9.16-23

16 Parau noa ä hoì au i te Èvaneria, aita o ù ârueraa. Eita hoì au e tià ia òre, e àti hoì to ù ia òre au ia parau i te Èvaneria.

17 Te rave nei au i taua mea nei mä te âau tae, e utuà ia ta ù; i püpühia mai ia ù te tuuraa Èvaneria nei aita i tae ta ù âau, aita a ù utuà.

18 E aha rä hoì ta ù utuà? Teie ia: ia parau vau i te Èvaneria a te Metia ra, eiaha ei hoo, eiaha vau ia rave i taua mea tià ia ù i te Èvaneria nei.

19 E taata tiàmä noa iho hoì au i te taata atoà nei, ua faariro noa vau ia ù iho ei tävini no te taata atoà, ia rahi ta ù ia noaa.

20 I te âti-Iüta ra, ua faahua âti-Iüta atoà vau, ia noaa ia ù te âti-Iüta; i te feiä i raro aè i te ture, mai te mea e, tei raro atoà aè au i te ture, ia noaa ia ù taua feiä i raro aè i te ture ra;

21 i te feiä ture òre ra, mai te mea ia e, aita a ù ture (eere rä mai te mea e, aita a ù ture i te Atua, tei raro aè rä vau i te ture i te Metia), ia noaa ia ù te feiä ture òre ra.

22 I te feiä paruparu ra, ua faahua paruparu vau, ia noaa ia ù te feiä paruparu. Ua faaau vau ia ù iho i te mau mea atoà i te taata atoà nei, ia ora te tahi pae ia ù i taua mau räveà atoà nei.

23 No te Èvaneria i nä reira ai au, ia noaa atoà ia ù i ta te Èvaneria ra.

Märeto 1.29-39.

Te faaoraraahia te metua hoovai vahine o Timona

(Mät 8,14-17; Ruta èv 4,38-41)

29 E tae mai ra rätou i räpaeàu i taua tunato ra, haere atu ra rätou e Iatöpo räua o Ioane i roto i te fare o Timona räua o Àneterea.

30 Te vai noa ra te metua hoovai vahine o Timona ua pohe i te fïva, ua faaìte mai ra rätou ia Ietu ia na i reira ra.

31 Haere atu ra o ia rave atu ra i ta na rima, faatià aè ra ia na i nià. Pee ê atu ra te fïva i reira ra, ua raverave mai ra o ia i te mäa na rätou.

Te mau faaoraraa i muri mai i te täpati

(Mät 4.24; 8.16-17; Ruta èv 4.40-41)

32 E ahiahi atu ra, ia maìri te mahana ra, ua hopoi mai ra rätou i te mau taata atoà i pohe i te maì ia na ra, e te uruhia e te mau tëmoni ra.

33 Ua ruru atoà mai ra to te ôire atoà i te ùputa fare ra.

34 Ua faaora iho ra o ia i te taata e rave rahi, i tei pohe i te mau maì atoà e rave rahi te huru, tiàvaru atu ra i te mau tëmoni e rave rahi i räpae. E ua faaòre atu ra o ia, eiaha te tëmoni e parau e, ua ìte rätou ia na.

To Ietu faaruèraa ia Taperenaumi

(Mät 4.23; Ruta èv 4,42-44)

35 E âahiata aè ra, tià aè ra o ia i nià i te poìpoì roa, haere atu ra i te hoê vähi moèmoè, e ua pure iho ra i reira.

36 Ua pee atu ra Timona mä i muri iho ia na.

37 E ìte atu ra rätou ia na, ua parau atu ra: «Te mäìmi nei te taata atoà ia òe.

38 Ua parau mai ra o ia ia rätou: «Mai haere tätou i te mau ôire fätata nei ia parau haere atoà vau i te Pätireia i reira; o to ù hoì ia tere i haere mai ai.

39 Ua aò haere atu ra o ia i roto i to rätou mau tunato e àti noa aè Tarirea, e ua tiàvaru i te mau tëmoni i räpae.

Mau ìrava Turu :

E himene, e ârue i te Atua no to Na maitaì, to Na paari e to Na mana tei faaìtehia i roto i te rähu tei faatupu te parau e te faaoraraa.

Ârue i te Fatu, e maitaì hoì to na, e himene i to tätou Atua, e paruru hoì o ia, E mea nehenehe mau ia ârue i te reira. Te faaora nei te Fatu i to tätou ao paruparu, e faaora  o Ia i te mau âau tei òto. E taiò o ia i te rahiraa fetià no to Na hanahana, ua pii o Ia ia rätou päatoà ma to rätou iòa. E mea rahi e te puai hoì to tätou Fatu, Aita e ôtià to to na marämarama. E päturu te Fatu i tei haehaa, Ua tuu o Ia i te feiä ìino i raro i te repo e òre, te faaìte i to rätou faufaa a himene i te Fatu ma te mauruüru, ma te haùti i te pehe i nià i te mau mauhaa ùpaùpa mai te tïnura, te ùkarere, e te vai atu ra  no to tätou Atua, o vai te täpoì i te raì i te mau ata, A faaineine i te ua no te fenua, e tänu i te àihere i nià i te mouà päùra. E häroà o ia i te maa na te mau puaatoro, i te mau fänauà a te ôrepa ia tuö anaè rätou, Ma te òaòa òre i te puai o te puaahorofenua, E ère atoà i te òaòa i roto i te vitiviti o te taata. E mauruüru te Fatu i te feiä e mätaù ia na, I roto i te feiä tei tuu i to rätou tiàturiraa i roto i to na here. Te ìmi ra teie faanahoraa âpï i te faariro i te päpaì tumu ei mea òhie e te faufaa no te taata taiò no teie nei tau, ma te täpeà noa i te poroì tumu o te àrueraa i te Atua no ta na Rahuraa e ta na ärataìraa. A täpaò na e e pinepine te pîpîria i te faaòhipa i te mau hohoà täipe no te faaìte i te puè parau mau i te pae o te värua. No reira, e ère paha teie faananearaa i te mea mau, e ìmi rä i te räveà ia haru mai i te varua i nià i te päpaìraa tumu i te àrueraa i te Atua Nui Tumu Tahi. I riro ai teie mau pehe èi himene àrueraa i te Atua no to na maitaì, to na paari e to na mana tei faaìtehia i roto i te Rahuraa, to na maitaì e to na faaoraraa. Ua faauru te reira e rave rahi mau taata päpaì himene no te mau tau atoà. Ei hiòraa, i te mätahiti 1997 i te pae no Mati, ua faaineine o Ruben EBB i te mau himene Iupiri tei papahia i nià i te  ìrava 12 e tae atu i te ìrava 20 no te himene te himene-noa-hia nei teie mau himene e ua tämau-noa-hia te ârue i te Atua i teie mau himene e tià ia parauhia e òhipa Mäìtihia e te Atua. Ua riro  èi faahanahanaraa i te ora no te mana faaâpï o te Atua, to na tapitapi no ta na mau mea ora i rahu, e to na paari ôtià òre. Te tïtau manihini ra oia ia tätou ia ârue i te Atua no to na maitaì àueue òre e to na haapaò maitaì.

Mäite mea e hiò tätou i te faanahoraa a te hoê taata i roto i te òto ta na àrueraa ia au i te faaìteraa i roto i te Iopa i te pene 7 i te mau ìrava 1 e tae i te 7. E taì òto ia no ô mai ia Iopa ra, tei roto o ia i te hoê àti rahi e te peàpeà. Te faaìte ra o ia i to na mauiui e to na ìteraa i to na huru, e te uiui ra o ia no nià i te auraa o to na oraraa. I roto i te mau ìrava täpiri, e nehenehe teie mau parau e faaòhipahia na roto e rave rahi mau raveà. Te ìteraa i te mauiui o te taata, E nehenehe teie parau e tauturu ia taa e ia faaìte i te mau manaò hohonu o te tiàturi òre e te mauiui ta te taata e rave rahi e ìte ra i roto i te mau tupuraa o te fifi. E nehenehe te reira e tauturu ia faaòhipa i teie mau manaò hohonu e ia faaìte i te reira. Te hoêraa atu i te feiä e mauiui ra, E nehenehe e faaòhipahia no te faaìte i te turu i te feiä e mauiui ra, no te faaìte ia rätou e e ère o rätou anaè e mea tano to rätou mau manaò hohonu e e faaìte ia rätou. Te uiraa no nià i te auraa o te oraraa, E nehenehe  e faaòhipahia no te fëruriruri i te auraa o te oraraa, i mua i te mauiui i roto i teie nei ao e e nafea tätou e nehenehe ai e faaruru i te reira. Te tiàturiraa e te Faaroo, Noa atu e te faaìte ra o Iopa i to na hepohepo i roto i teie mau ìrava, te faaìte ra te hopeà o te puta a Iopa e ua ìteä mai ia na i te pae hopeà te auraa o to na mauiui e ua ìteä mai ia na te tiàturiraa. No te faaitoito ia i te feiä e faaruru ra i te mau tämataraa ia täpeà i te faaroo e te tiàturiraa no te hoê faahopeàraa maitaì. E mea faufaa ia ìte e noa atu e te faaìte nei teie mau parau i te mau manaò hepohepo, e tuhaa rä te reira no te hoê âparauraa rahi i roto i te puta a Iopa o te tuatäpapa ra i te parau no te mauiui o te taata e te parau-tià a te Atua. No reira, mea maitaì aè ia taiò e ia tatara i te reira i roto i teie tupuraa âano aè.

-Taramo 147, 3 Ua räpaau o ia i te feiä âau paruparu ra, e ua täàmu i to rätou mau puta.

-Iöpa 7, 5 Ua vehihia ta ù tino i te toè e te repo; ua mïmiò ta ù ìri e ua tähuti.

-1 Törïnetia 9, 19 E taata tiàmä noa iho hoì au i te taata atoà nei, ua faariro noa vau ia ù iho ei tävini no te taata atoà, ia rahi ta ù ia noaa.

-Märeto 1, 34 Ua faaora iho ra o ia i te taata e rave rahi, i tei pohe i te mau maì atoà e rave rahi te huru, tiàvaru atu ra i te mau tëmoni e rave rahi i räpae. E ua faaòre atu ra o ia, eiaha te tëmoni e parau e, ua ìte rätou ia na.

Märeto pene 1 i te mau ìrava 29 e tae i te ìrava 39 o te hoê ia mau parau e faaite ra i te mau òhipa mätamua a Ietu i faanaho i roto i to na oraraa i mua i te taata. E rave rahi raveà no te tatararaa i teie mau òhipa a Ietu ia hanahana te Metua faatupu ora :

1-Te mana o Ietu: E heheu mai nei ia tätou i teie mau òhipa i te mana o Ietu na roto i ta na mau faaoraraa maì e ta na pätoìraa i te mau varua ìino. Te haapäpü ra o ia e te täviniraa mätamua a Ietu, o te pororaa ia i roto i to rätou mau tunato.

2-Te òhipa veà tono a Ietu : Te faaìte nei ia e, aita te òhipa faaoraraa a Ietu i täôtià-noa-hia i te pae no te tiàturiraa o te taata, te haapaò nei rä o ia i te täatoàraa o te mea e faariro nei i te taata, mai to na vahi faaearaa, to na ùtuafare e te tahi atu mau auraa, e te huru o to na tino. Te haapii mai ra te reira e e tïtau to tätou haapaò maitaì ia na i te mau tuhaa atoà o to tätou oraraa, i te taata tätaìtahi e te huiraatira.

3-Te faahoì-faahou-raa-hia mai te mau mea ora o te mauiui : Te faatià nei teie mau parau ia tätou ia fëruri ia Ietu i roto i te hoê òhipa no te Rahuraa, no te hämani-faahou-raa i te mau mea ora e mauiui ra, tei ìno i te hara, tei faahuru-ê-hia e te ìno.

4-Te huna-òre-raa i te manaò o te tahi atu: Te faaite ra e ua täaihia te pororaa i te parau âpï maitaì i te färereiraa ia vëtahi ê, i te faahopeàraa i nià ia vëtahi ê. Te faaìte ra o ia e mea faufaa roa te reira mai te haamataraa mai ä o te pororaa i te Èvaneria e Ietu e ta na mau pipi. Mea faufaa ia täpaò e e tuhaa teie parau no te hoê faatiàraa rahi aè i roto i te Èvaneria a Märeto o te tuatäpapa ra i te tumu parau o te mauiui o te taata e te parau-tià a te Atua. No reira, mea maitaì aè ia taiò e ia tatara i te reira i roto i teie tupuraa âano aè. I roto i teie huru tupuraa, ua haamata Ietu i te huti i te manaò i te ara-maite-raa na roto i ta na mau haapiiraa i roto i te mau tunato e ta na mau temeio. Ua haamata te taata i te paraparau no nià ia na, e te haaputuputu noa ra te oire täatoà i te ùputa no te hiò ia na. Teie rä, noa atu te haapaò-rahi-raa mai i te taata ta na e fänaò ra, ua haamau noa Ietu i to na fëruriraa i nià i ta na òhipa pororaa i te Parau Âpï Maitaì.

5-Ua parau o ia i ta na mau pîpî : E haere tätou i te tahi atu vahi, i te mau oire rii täpiri maì, ia tià ia ù ia poro haere i te Èvaneria ; no te mea o te reira te tumu vau i haere atu ai i rapae. No reira o Ietu i haere ai na Tarirea täatoà, ma te poro i te Parau Âpï Maitaì i roto i to rätou mau tunato, e ma te tiàvaru i te mau värua ìino. E tupu teie mau parau i roto i te mau ìrava täpiri no te haamataraa o te täviniraa a Ietu i mua i te taata, tei täpaòhia e te haapiiraa, e te faaoraraa maì, te hiò-ê-raa e te pororaa i te Parau Âpï Maitaì. Te haamäramarama mai nei te reira i te tuhaa òhipa a Ietu e to na hinaaro ia färerei i te mau taata e rave rahi.

Mea ia e faaìtehia nei i roto i te mau ìrava 16 e tae i te ìrava 23 e tuhaa no te rata a te âpotetoro a Pauro i to Törïnetia i reira to na faataaraa i ta na Pororaa Èvaneria e ta na huru raveraa i te òhipa faahanahanaraa i te Atua Metua. I roto i teie mau parau, te parau nei Pauro e, e ère te pororaa i te èvaneria i te hoê mäìtiraa no na, e tïtauraa rä na Metia tei tiàfaahou. Te haapäpü nei o ia e, mai te mea e, aita o ia e poro i te èvaneria, na na ia te hape. Te faaite ra te reira i te faufaaraa o ta na faatupuraa i ta na òhipa pororaa èvaneria. Ua faataa atoà ra o Pauro e, ua faaruè o ia i to na tiàraa âpotetoro no te maitaì o te èvaneria. Ua hämani o ia ia na iho i te mau mea atoà i te taata atoà ra ia tià ia na ia färii i te mau mea atoà e au i te Metia ra. Te auraa ia e ua faatano o ia i ta na huru raveraa i te pororaa èvaneria no te haamäha i te mau hinaaro e te mau tupuraa maitaì o te taata ta na i poro. Te höroà ra teie mau manaò i te hoê hiòraa no nià i te ôrama a Pauro no nià i ta na òhipa pororaa èvaneria. Te haapäpü nei te reira i to na püpüraa ia na iho no te èvaneria e to na hinaaro ia rave i te mau mea atoà e tïtauhia no te faahaere mai i te taata i te Metia ra. Ua färerei o Pauro i te mau faanahoraa rau no ta na haapäreraa i te hanahana o te Metia tei tiàfaahou. I te ômuaraa te Metia i ta na òhipa e tià ia parauhia ua ìte o ia te huru oraraa o te nünaa, e ua rave o ia no te faaora i te feiä maì e ua tiàvaru i te mau värua faufau. Ua riro te maì èi àti i nià i te taata i roto i to na tino, i roto atoà rä i to na värua. Te faahaamanaò mai ra te reira ia tätou i to tätou paruparu e to tätou mauruüru òre. E nehenehe atoà rä te reira e riro èi taime täuiraa hohonu.

I te tahi aè pae, te faaroo, o te hoê ia puai no te tauturu ia tätou i roto i teie mau tau fifi. E horoà mai te reira i te tiàturiraa e te haapäpüraa  no te hoê oraraa maitaì aè no a muri atu. Te haamanaò mai ra te reira ia tätou e noa atu e e mäuiui tätou, èita roa atu tätou e vai o tätou anaè. Tei pïhaì iho noa te Atua ia tätou, no te päturu e no te ärataìraa ia tätou.

E tià ia te maì e hiòhia mai te hoê taime tämäraa, i reira to tätou faaroo e tämatahia ai. I roto i taua mau taime ra e nehenehe ai ia tätou ia taa maitaì i te hohonuraa o to tätou faaroo. E i teie atoà mau taime e nehenehe ai tätou e ìte ai te vai ra te tämahanahanaraa a te Atua.

Ua riro te maì e te faaroo èi na tuhaa e piti no te oraraa o te taata nei, noa atu te fifi, e tauturu ia tätou ia tupu i te rahi e ia haafatataraa i te Atua. Te tïtau mai nei te reira ia tätou e, e mea faufaa te oraraa, e i te mau taime atoà, noa atu te fifi rahi, e faufaa e e auraa to te reira.

Teie paha te hoê tatararaa no nià i te auraa i rotopü i te maì e te faaroo. Te mau taata atoà e färii i to rätou iho ìteraa no nià i teie mau manaò tei niuhia i nià i to rätou iho mau ìteraa e to rätou mau tiàturiraa. Mea faufaa ia faatura i te huru rau o te mau manaò e te mau tiàturiraa.

Ia ìtehia ia òutou te tämahanahana e te puai i roto i to òutou faaroo. E tuhaa faufaa ta te faaroo i roto i te òhipa faaoraraa na roto e rave rahi raveà: Te tämahanahanaraa i te pae o te mau manaò päpü: E nehenehe te faaroo e horoà i te tämahanahanaraa i te pae o te mau manaò horuhoru i te mau taime maì, ma te tauturu i te taata ia ìte i te auraa i roto i to rätou mau tupuraa e ia täpeà i te tiàturiraa. Te huiraatira turu: Te mau püpü faaroo e horoà i te turu faufaa i te pae totiare, mai te faarooraa ma te taa i te huru o vëtahi ê, te tauturu òhie, e te täairaa e te hoê püpü rahi aè.

Te  pae värua: Mai te pure, te feruri-hohonu-raa, aore ra te taiòraa i te mau ìrava pîpîria no te faaïti i te hepohepo e no te faatupu i te hau. Manaò maitaì: Te faaroo e tauturu i te àtuàtu i te hoê manaò maitaì, o te nehenehe e òhipa maitaì i nià i te ora-maitaì-raa i te pae feruriraa e i te pae tino. Te tuhaa o te pure: Te tiàturi nei te tahi mau taata e e nehenehe te pure e òhipa roa i nià i te oraora-maitai-raa. Noa atu e aita te reira i haapäpühia i te pae ìte i roto i te mau mäìraa a te mau ìhiora, e nehenehe te faahopeàraa o te vahi e te tupu-maitaì-raa i nià i te huru o te fëruriraa e haùti ai i te hoê tuhaa o te tino maì. Mea faufaa ia täpaò e èita te faaroo e mono i te räpaauraa täno. E nehenehe te reira e riro ei tumu no te puai e te tämahanahanaraa, mea faufaa roa rä ia haere e hiò i te feiä àravihi i te pae räpaauraa no te ìte i te maì e te räpaauraa i te mau maì.

Teie te hoê tätararaa e nahea te faaroo e nehenehe ai e tauturu i te faaoraraa. E nehenehe te mau taata atoà e färii i to rätou iho ìteraa no nià i teie mau manaò tei niuhia i nià i to rätou iho mau ìteraa e to rätou mau tiàturiraa. Mea faufaa ia faatura i te huru rau o te mau manaò e te mau tiàturiraa.

Teraì òr. Faatura.