Ruta èv. 4, 1-13
Tāpati 14 no Fëpuare 2016.
Haamoriraa.
Teitei
Taramo 91,1-4
1 O tei pärahi i raro aè i te täpoì o Të Teitei ra, e täòto ia i raro aè i te maru o te Püaihope ra. 2 Te parau nei au i te Fatu To ù ia haapüraa e to ù pare, ta ù Atua, e ta ù e tiàturi nei. 3 Na na mau ä òe e faaora i te märei a te ìmi manu ra, e i te maì faufau e pohe ai ra. 4 E täpoì o ia ia òe i to na ra huruhuru, e e ora òe i raro aè i to na puè pererau. O ta na ra parau-mau, o to òe ia päruru e o to òe ia täpoì.
Haamaitaì tätou i te Atua i te hoê reo himene, e tià mai tätou.
Himene.
Mata
5 E òre òe e mataù i tei mataùhia i te ruì ra e te òhe e pee i te ao ra, 6 e te maì e haere noa i te pöuri ra, e te pau e pau ai i te avatea ra. 7 E tautani të maìri i to hiti, e àhuru ia te tautani i te rima àtau, e òre rä e fätata mai te pohe ia òe ra. 8 O to mata anaè ra te hiò, ia ìte òe i te utuà a te paieti-òre ra. 9 No te mea ua faariro òe i te Fatu, ta ù haapüraa o Tei Teitei ra, ei pärahiraa ora no òe ra.
Pärahi tätou, e pure tätou i te Atua.
10 E òre roa òe e roohia e te ìno, e òre hoì te maì pohe ra e haafätata mai i to òe ra ùtuafare. 11 E aò hoì o ia i ta na mau merahi ia òe, e tiaì ia òe i to òe mau haereà atoà ra 12 E mau hoì rätou ia òe i to rätou ra rima òi tiàià noa atu to òe âvae i te ôfaì. 13 E taahi noa atu òe i nià i te riona e te âtepi, i te riona âpï e te teni ta òe e taataahi. 14 Te nä ô mai ra te Atua no te mea, te hinaaro mai ra o ia ia ù, e faaora vau ia na, e faateitei au ia na i nià, no te mea te haapaò ra o ia i to ù nei iòa. 15 Ia tiàoro mai o ia ia ù ra, na ù e parau atu ia na. Ei pihaì-atoà-iho vau ia na ia roohia e te àti ra, e faaora atu vau ia na e e faatura atu vau ia na.16 E haamauruuru atu vau ia na i te aho roa, e faaìte au ia na i te ora na ù. Amene.
Haamaitaì tätou i te Atua i te reo himene.
Himene.
E faaroo tätou i teie nei i te tähi parau i tupu na i te tau no te mau tävini o te Atua ta te puta
Teuteronomi i te 26, i te mau ìrava 4 e moti i te ìrava10, teie taua mau parau ra.
Te òho
4 E na te tahuà e rave mai i te ète i to rima ra, e tuu ai i raro i mua i te fata e to Atua ra e te Fatu. 5 E na òe e parau atu, e nä ô atu òe i mua i te aro o to Atua ra o te Fatu, E âti-Àrama pohe i te atu to ù ra metua täne, haere atu ra hoì o ia i Àifiti, purutia noa atu ra i reira aita reà ra e riro atu ra o ia ei nünaa rahi püai, e te taata rahi i reira. 6 e ua hämani ìno mai to Àifiti ia tätou, e ua faafao mai ia tätou, e ua haapahi mai ia tätou i te òhipa rahi. 7 e ua tiàoro tätou i te Atua o to tätou hui-metua ra i te Fatu, ua faaroo mai te Fatu i to tätou reo, e ua hiò mai ra i to tätou pohe, e ta tätou òhipa, e to tätou faafao-raa-hia mai. 8 e ua ärataì mai te Fatu ia tätou mai Àifiti mai i te rima püai, mä te rima faatorohia ra, e mä te mataù rahi e te täpaò, e te räveà i mäerehia. 9 e ua ärataì mai hoì ia tätou i ô nei, e ua höroà mai i teie nei fenua no tätou i te fenua tahe pape noa te ü e te meri nei. 10 E teie nei ìnaha, i hopoi mai nei au i te òho mätamua o taua fenua nei, ta òe, e te Fatu, i höroà mai no ù nei. A tuu atu ai òe i te reira i mua i te Atua ra o te Fatu, e haamori i mua i te aro o to Atua ra o te Fatu.
Haamaitaì tätou i te Atua i te reo himene, e tià paatoà tätou no te faufaa o teie mau parau.
Himene.
Te òaòa nei tätou ia faaroo i teie mau parau no te Fatu ra o Ietu i te faaìteraa a te èpitetore a Pauro i to Roma,
Rōma 10,8-13
8 E te nä hea mai rä o ia. Tei pihaì iho te parau ia òe, tei roto i to vaha, e tei roto i to âau, oia hoì te parau o te faaroo ta mätou e faaìte nei. 9 Ia fäì hoì to vaha i te Fatu ra ia Ietu, e ia faaroo to âau e ua faatià te Atua ia na i te poheraa ra, e ora ia òe. 10 O te âau hoì to te taata nei i faaroo, e ia roaa atu te parau-tià, o te vaha hoì tei fäì i te parau, e ia roaa atu te ora. 11 Te parau mai ra hoì te parau i päpaìhia ra e O tei faaroo atoà ia na ra, e òre anaè ia e haamä. 12 Aita roa hoì e huru ê i te âti-Iüta e te Herëni, e hämani maitaì rahi hoì to te Fatu o te mau mea atoà nei, i te taata atoà i tiàoro atu ia na ra. 13 O të tiàoro atoà hoì i te iòa o te Fatu ra, e hope roa ia i te ora. Amene.
Pärahi tätou, Haamaitaì tätou i te Atua i te reo himene.
Himene.
Taiòraa
Taiòraa i haapaòhia no tätou i te mahana haamoriraa na tätou i te Atua, teie ia i roto i te parau maitaì no to tätou Fatu te Metia.
Ruta èv. I te pene 4, i te mau ìrava 1 e moti i te ìrava 13.
Te tämata-raa-hia o Ietu
(Mät 4,1-11 ; Mär 1,12-13)
1 Ua hoì mai ra Ietu mai Ioritäna mai, mä te î i te Värua Maitaì, e ärataìhia atu ra e te Värua i te mëtëpara, 2 e e piti taau aè ra mahana tötövähia iho ra o ia e te tiàporo. Aore ä o ia i àmu i te mäa i taua nä mahana ra ; e hope aè ra, poìa iho ra o ia. 3 Ua parau mai ra te tiàporo ia na. E tamaiti òe na te Atua ra, a parau òe i teie nei ôfaì ia riro ei päne. 4 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra. Ua päpaìhia, E òre te taata e ora i te päne anaè ra, i te mau mea atoà rä i haapaòhia e te Atua. 5 Ua ärataì atu ra te tiàporo ia na i nià i te hoê mouà teitei, e ua faaìte mai ra ia na i reira ra i te mau pätireia atoà o te ao nei. 6 Ua parau mai ra te tiàporo ia na. E höroà atu vau i te hau, e te hinuhinu i teie nei mau fenua ia òe, ua püpühia mai hoì tei ia ù, e na ù e höroà atu na ta ù taata i hinaaro. 7 E teie nei, ia tià ia òe i te tähopu mai ia ù nei, na òe anaè ia. 8 Ua parau atu ra Ietu, nä ô atu ra. E haere ê atu òe, e Tätani, ua päpaìhia e. O te Fatu ra o te Atua ta òe e tähopu, e o ia anaè ra ta òe e haamori. 9 Ua ärataì atu ra ia na i Ierutarëma, e ua tuu atu ra ia na i nià iho i te poretito o te hiero, ua parau atu ra ia na. E tamaiti òe na te Atua ra, e haamaìri òe ia òe iho i raro i teie nei vähi. 10 ua oti hoì i te päpaìhia e, E poroì o ia i ta na mau merahi ia òe, e tiaì ia òe ; 11 e na rätou e mau ia òe i to rätou rima, òi tiàià noa atu to âvae i te ôfaì. 12 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra. Ua parauhia mai e Eiaha òe e àa atu i to Atua i te Fatu. 13 E hope aè ra ta te tiàporo tötöäraa, haere ïti ê atu ra o ia, faaruè mai ra ia na.
Haamaitaì tätou i te Atua i te parau i faaroohia aè nei e tätou.
Haamaitaì tätou i te Atua i te reo himene.
Himene.
Faaitoitoraa.
I te Mëtëpara, Te Tiàporo, E tamaiti òe na te Atua ra, a parau òe i teie nei ôfaì ia riro ei päne, Ietu, Ua päpaìhia, E òre te taata e ora i te päne anaè ra, i te mau mea atoà rä i haapaòhia e te Atua. I nià i te mouà, te Tiàporo, E höroà atu vau i te hau, e te hinuhinu i teie nei mau fenua ia òe, e na ù e höroà atu na ta ù taata i hinaaro ia tähopu mai ia ù. Ietu, e haere ê atu òe, e Tätani, ua päpaìhia e. O te Fatu ra o te Atua ta òe e tähopu. Ierutarëma, te Tiàporo i te poretito o te hiero, E tamaiti òe na te Atua ra, e haamaìri òe ia òe iho e poroìhia te mau merahi e tiaì ia òe e mau ia òe i to rätou rima, òi tiàià noa atu to âvae i te ôfaì. Ietu, Ua parauhia mai e Eiaha òe e àa atu i to Atua i te Fatu.
Teie te huru te àparauraa a Ietu te Tamaïti a te Atua, e to na taeaè o Tätani ia au i na tuhaa e toru nei.
Mëtëpara, e parau i te ôfaì ia riro èi päne, Ietu, te päne e te mau mea i haapaòhia e te Atua.
Mouà, tähopu mai höroà atu vau te hinuhinu o te fenua, Ietu, o te Atua te tähopuhia e te haamorihia.
Hiero, haamaìri ia òe e poroìhia te mau merahi, Ietu, Eiaha òe e àa atu i to Atua i te Fatu.
E faufaa rahi teie e tupu nei i roto i teie àparauraa, te faaìte nei o Tätani i na vahi e toru e paruparu ai te tino o te taata i roto i te faahemaraa, te ôpu, te tiàturiraa, te fëruriraa. No Ietu i mua i teie mau manaò, ua haapuai i te faaìteraa i te maitaì o te Atua no te mea te ôpu faataahia no te maa èita no te ôfaì, te tiàturiraa, te hinuhinu ia o te Atua ia tähopuhia e ia haamorihia, te fëruriraa ia haapaòhia no te Atua anaè, mai ta te Taramo 91 e faaìte ra i te ìrava 1 O tei pärahi i raro aè i te täpoì o Të Teitei ra, e täòto ia i raro aè i te maru o te Püaihope ra. Te ìrava 2 Te parau nei au i te Fatu To ù ia haapüraa e to ù pare, ta ù Atua, e ta ù e tiàturi nei.
Haapae
Teie mau parau i faaroohia e tätou, ua tupu ia i te taime a haapae ai o Ietu i te maa, ua î o ia i te Värua Maitaì. E 40 mahana te ruì e te ao i te faataaraa ia na no te mau hinaaro o te Atua, ia ìtehia te hanahana i te faatupuraa i te Hau Atua i te mau vahi atoà ia ìtehia te ora e te faaoraraa. Na roto i te Parau Mau a te Atua tei riro mai te päruru ra ia òre te mataù ia faateitei, e ia tiàoro i te Atua. Teie mau parau ua päpähia i nià i te hoê parau tumu te HAAPAE.
E aha te haapae, e täò hämani teie, e piti tuhaa i roto i teie täò no te faaìte i te puai 1- HAA : e òhipa te rävehia ia tupu te mea e hinaarohia ra, aore ia, ia naeàhia te vähi e tïtauhia ra. 2- PAE : teie te tähi mau faaòhiparaa, e numera 5 (pae), pae tähatai, pae mouà, pae miti, pae fenua, pae àui, pae àtau, pae i nià, pae i raro, pae ama, piri pae, pae o te mama, pae o te papa.Te manaò e ìtehia nei i roto i teie mau faaòhiparaa, teie ia te tähi vähi tei taa ê atu i te tahi. E ìtehia te taa êraa i roto i te tahi e te tahi. Aita atoà e tüàtiraa i roto i te tahi pae e te tahi atu pae. Eita hoì te hiòraa no te parau o te mouà, e ìtehia i roto i te parau no te pae tähatai. Mai te peu, e hinaaro te tahi taata e hiò i te parau o te mouà, e haere ia te reira taata e hiò i te vähi tei reira te tupuraa no te parau o te mouà. Eita rä te parau o te mouà e ìtehia i roto i te parau o te miti. Ia hinaaro anaè tätou e hiò i te parau o te ora, e haere ia i te vähi tei reira to na parau e ìtehia ai. Aita anaè i päpü te reira hiòraa, e riro o ia i te paeinu. E ìte-atoà-hia rä te manaò no te haapäpüraa, e te mäìti i te mea e hinaarohia ra. Aita anaè, eita e taahia e no tei hea püpü taata o ia, oia hoì no teihea pae o ia. Te reira mau te tïtauraa ta te haapaeraa e faaìte mai ra ia tätou, o ia hoì to te taata haapäpü faahou-raa ia na i roto i ta te Atua ôpuaraa.Ia päpü atoà ia na e aita atu ta te Atua ôpuaraa, maoti rä, ia fänaò te taata i te hau, te maitaì, te ora. No reira, aita anaè te hau, te maitaì e ìte faahou-hia ra, täpaò faaìte ia e, ua atea ia taata i te vähi tei reira to te Atua tiäìraa mai. Te òhipa e tïtauhia ra i roto i te faaìteraa a Ruta èvaneria te faanahora, te tupuraa o ta Ietu räveraa te püai o teie täò HAAPAE, o ia hoì, te haafätata-faahou-raa i te ora, e haapäpü faahou e, no te pae tätou o te Atua, e räve ia i te òhipa e mauruüru ai te Atua i to na mau tävini, e mauruüru ai te Atua i te Ètärëtia a te Metia.
Ia òre hoì te tätou ia färii i to tätou atearaa i te hinaaro o te Atua, te tumu ia e ère ai tätou i te ora, te hau, te maitaì, ia òre hoì te taata ia färii e, e haapae atoà o ia i te tahi huru tei faatupu noa i to na hinaaro e ia upootià noa o ia, e tae noa atu i te haapaò-noa-raa ia na iho, mä te here òre i te taata. E riro mau ia te haapaeraa mäa ta tätou e räve mai te tahi haamauruüru-noa-raa ia tätou iho. No te mea atoà hoì aita te auraa o te täò o ta tätou e faaòhipa ra e tae ra i nià i te mea e hinaarohia mai ra e te Atua. Haamanaò na tätou päpä haamori tei ìritiha mai, mai roto i te Taramo 91 teie ìrava 10 E teie nei ìnaha, i hopoi mai nei au i te òho mätamua o taua fenua nei, ta òe, e te Fatu, i höroà mai no ù nei. A tuu atu ai òe i te reira i mua i te Atua ra o te Fatu, e haamori i mua i te aro o to Atua ra o te Fatu. Eiaha te haapaeraa ia riro mai te tahi noa haamauruüruraa ia na iho, e no te faataa ê ia na i te tahi pae taata. Aita rä te auraa o te haapaeraa o ta na e tïtau ra e haapaòhia ra. Te auraa e ère o to tätou hinaaro te ìmi ia tupu e ia ìtehia, e ère atoà hoì no te haamauruüru noa ia tätou e ta tätou faanahoraa, i haapae ai tätou no te mea ia, aita mau to tätou e ora i räpae àu i te aroha e te here o te Atua. E ère noa atu ra ia te mäa e te pape të haapae, e haapae atoà rä i te ìno ta te âau o te taata e faatupu òhie nei i roto i to na oraraa, tei riro hoì te reira ei faataupupu i te mau tüàtiraa atoà e hinaarohia mai ra ia tupu. Ìnaha hoì, o te mau manaò ìno te haafifi rahi nei i te tupu maitaìraa o te ora. No reira, ia òre anaè te ora, te hau e te maitaì e ruperupe faahou i roto i te oraraa, täpaò faaìte ia e, ua rahi aè te mau mea e faarumaruma i te tupuraa o te ora, te hau e te maitaì, tei riro ei ôpuaraa nä te Atua. E naheä rä tätou i teie nei i mua i te tïtauraa ta te haapaeraa a Ietu e faaìte mai nei ia tätou i teie mahana paeati. E ère hoì te haapaeraa i te peu, aore ia i te tahi noa faanahoraa o ta tätou e faaòromai noa, o te tahi rä teie haapäpüraa no te huru o te oraraa o ta tätou e mäìti i teie nei, no te haapäpü atoà e no teihea pae tätou.
No reira, te mea te anihia nei e Ietu ia tätou i teie mahana, te haapaeraa ia i te mau mea tei riro i te faaère ia tätou i te ora, te hau e te maitaì. Ia räve tätou i te hiòraa ta Ietu i faanaho no na, ua tämä o na ia na e maha àhuru ao e te ruì, ua faaère i to na ôpu i te maa, to na tiàturiraa e puhaparaa no te hinaaro o et Atua Metua, to na fëruriraa èi faaìteraa i te manaò o te Atua Tumu Tähi. Ia òre tätou e na reira e faaitoito i te iriti ì te mau pehu e faaapiapi ra i te tupuraa te maitaì i roto i to tätou ôpu, te tiàturiraa, te fëruriraa, e höroà mai to tätou faaroo i te òhipa, e ère rä i te mea faahiahia no te mea, àita te hihi o te maramärama e tae roa i nià i to na taatoàraa, ua apiapi roa i te pehu. Te reira atoà te tïtauraa rahi ta te haapaeraa, o ia hoì, te äraraa tätou e aita to te ora e parau, mai te peu eita atoà tätou i to tätou pae e räve aore ia e faatupu i te hinaaro o te Atua. Ia hitihia to tätou oraraa e te hihi aroha o te Atua. No reira e faahoì noa ra ta tätou no teie mahana te haapaeraa te ìteraa ia tätou i te hinaaro o te Atua, te faatupuraa i te täuturu, te aroha, te haamämäraa te àti o te taata, o ia hoì, te räveà teie e tupu ai te parau tià, te parau mau. Mai te peu hoì o te reira te òhipa ta tätou e räve i teie nei, teie ia te tïtauraa e vai nei, e faaineine ia tätou, faaineine i to tätou oraraa, faaàfaro i te mau vähi e puupuu ra, te mau vähi âpoopoo e faaî, e haamaitaì faahou i te tüàtiratiraa, ia faahope te püai, te manaò, te värua no te ìmi i te tupuraa no te hinaaro o te Atua. E parau i te ôfaì ia riro èi päne, Ietu, te päne e te mau mea i haapaòhia e te Atua. Tähopu mai höroà atu vau te hinuhinu o te fenua, Ietu, o te Atua te tähopuhia e te haamorihia. Haamaìri ia òe e poroìhia te mau merahi, Ietu, Eiaha òe e àa atu i to Atua i te Fatu. No te mea te parau nei tätou e, e mea moà te Atua, teie rä, e ère roa atu i nià i ta tätou parauraa, o ia hoì, ta tätou haamoàraa e moà ai te Atua. E ère nä tätou e höroà i te moàraa o te Atua. Ta tätou rä te reira òhipa, e te moà e hinaarohia mai ra, o te faaìte-raa ia i roto i to tätou oraraa, te moà o te Atua. No reira, i mua i to tätou iho parau, te tïtauhia mai ra ia haapae tätou i roto i to tätou oraraa te mau mea atoà o ta tätou e ìte ra e, e riro mau te reira i te faaìno e te haaviivii i te iòa o te Atua ta tätou e tävini nei.
Himene
Parau faaära
Pupuraa moni
Pure ärai.
Teie te tahi tumu pure, na tätou te reira e puoì no te faanavaì.
Tuhaa VII
Te mau pipi i Farāni e i Suva.
Te Âmuitahiraa no te mau Ètārētia no Pātitifa (P.C.C.)
Himene
Pure a te Fatu
Faaitoitoraa e te Haamaitaìraa.
Maitaì te haamoriraa.
Teraì òr.