Mätaio 22.1-14 Ïti

Tāpati 15 no Âtopa 2023.

Ïti

Taramo 23

1 Taramo na Tävita. O te Fatu to ù tiaì, e òre roa vau e ère.

2 Te faataòto nei o ia ia ù i te mau âua heeuri ra, te arataì nei o ia ia ù nä pïhaì iho i te pape atatià ra.

3 E faahoì o ia i ta ù värua. E arataì o ia ia ù nä te èà tïtïàifaro, no te hanahana o to na ra iòa.

4 E ia haere noa atu vau nä te peho ra o te maru pohe, e òre ä vau e mataù i te ìno, tei pïhaì-atoà-iho òe ia ù: to räau e te tootoo tei haamähanahana mai ia ù.

5 Ua faanahonaho òe i te tahi àmuraa mäa na ù i mua i te aro o ta ù mau ènemi; ua faatävai òe i ta ù upoo;

e te î nei ta ù âuà.

6 E riro ä te maitaì e te aroha i te pee mai ia ù i te mau mahana atoà o to ù nei oraraa. E pärahi ä vau i roto i te fare o te Fatu e mäoro noa atu o ù puè mahana.

Ìtaia 25.6-10vm

6 Ei reira te Fatu manahope, ra e rave ai, na te taata atoà i teie nei mouà, i te ôroà àmuraa mäa maitataì, i te ôroà uaina tahito, i te mau mea maitataì roa ra, i te uaina tahito faaateate-maitaì-hia ra.

7 E e teie nei mouà o ia e faaòre ai i te täpoì i täpoìhia ai te mata o te taata atoà ra, e te vehï i höhorahia i nià i te mau fenua atoà ra.

8 E nä na e haamou roa i te pohe e a muri noa atu; e na te Fatu ra, nä te Fatu, e horoi i te roimata i te mau mata atoà ra, e faaòre hoì i te faaìno i to na taata i nià i te fenua atoà nei: o te Fatu hoì teie e parau nei

9 Ia tae i taua mahana ra e parau ai rätou, inaha, teie to tätou Atua; ua tiaì tätou ia na, e ua faaora o ia ia tätou: o te Fatu teie; ta tätou i tiaì na; e òaòa tätou mä te ôuàuà i te ora nä na.

10 E tià te rima o te Fatu i te vai-mäite-raa i nià i teie nei mouà, e taataahi-noa-hia Moäpi i to na vähi, mai te àihere e taataahi-noa-hia ei para.

Firipi 4.12-20

12 E tià ia ù te ïti, e e tià ia ù te mea rahi; te mau vähi atoà, e te mau mea atoà ra, ua pii ia vau, i te paìa e te poìa; i te taoà rahi e te veve.

13 E tià ia ù te mau mea atoà nei i te Metia, tei tauturu mai ia ù ra.

14 E mea tià rä ta òutou i rave i te àufau-atoà-raa ei tauturu mai ia ù i to ù nei pohe.

15 E teie nei, ia ìte mai òutou, e to Firipi na, e i te haamataraa i te haapii i te Èvaneria ra, a faaruè mai ai au i Mätetönia ra, aore roa Ètärëtia i àti mai ia ù i te peu i te horoà mai e te horoà atu, maori rä o òutou anaè ra. 16 Ia ù ä hoì i Tëtäronia ra, ua häpono mai òutou i ta ù, e a piti o òutou häponoraa mai, ei tauturu ia ù i to ù ra àti.

17 Eere rä mai te mea e, te tïtau nei au i te taoà, te tïtau nei rä vau ia hopeàhia ta òutou parau, ia riro ei maitaì no òutou.

18 Aita rä e mea toe ia ù i teie nei, ua rahi mai nei, ua navaì roa ta ù, tei ia ù mai nei hoì te taoà no ô na mai ia òutou na, i häponohia mai o Èpaferotito nei, e taruru hauà ia, e tütia mauruüru rahi e te ìtehia mai e te Atua ra.

19 Na ta ù Atua ra e horoà mai i te mau mea atoà e au ia òutou i ta na ra taoà rahi i te ao, i te Metia ra ia Ietu. 20 E teie nei, ei te Atua ra, ei to tätou Metua, te haamaitaì e a muri noa atu. Âmene.

Mätaio 22.1-14

Te ôroà faaipoiporaa/täatiraa

(Rut 14.15-24)

1 Ua parau faahou atu ra Ietu ia rätou na roto i te parapore, nä ô atu ra:

2 E au te Hau o te raì i te hoê arii, o tei faatupu i te ôroà faaipoiporaa na ta na tämaïti.

3 E ua tono atu ra i te mau tävini e tii i te feiä i parauhia ra e haere mai i te ôroà e aita rätou i hinaaro e haere mai.

4 Ua tono atu ra o ia i te tahi ä mau tävini, nä ô atu ra E taò/parau atu òutou i te feiä i tïtau-manihini-hia. Inaha, ua nahonaho ta ù àmuraa, ua tüpaìhia ta ù mau puaatoro e ta ù mau puaa faaàmu, ua nahonaho te mau mea atoà; a haere mai i te ôroà faaipoiporaa

5 Aita rä rätou i haapaò mai haere ê atu ra te tahi i ta na ra faaapu, e te tahi i ta na ra hooraa

6 haru mai ra te tahi pae i ta na mau tävini, hämani ìno mai ra; e täparahi pohe roa iho ra.

7 Riri aè ra te arii: tono atu ra i te nuu tamaì nö na ra, täparahi pohe roa atu ra i taua mau täparahi taata ra, tänina atu ra i to rätou ôire i te auahi.

8 Ua parau atu ra o ia i ta na mau tävini: «Ua nahonaho te ôroà faaipoiporaa nei, âreà te feiä i parauhia ra, aore ia i au.

9 E teie nei, a haere i te mau maaraa èà, e te feiä atoà i ìteä atu ia òutou ra, e taò atu e haere mai i te ôroà faaipoiporaa.

10 Haere atu ra taua mau tävini ra i te mau maaraa êà ra, e ua ope atoà mai ra i tei ìteä-atoà-hia ia rätou ra, tei maitaì e tei ìno; î roa aè ra taua fare ôroà ra i te manihini.

11 E ia haere mai ra taua arii ra i roto e hiò i te manihini, ìte iho ra o ia i te hoê taata, aita to na e àhu faaipoiporaa/àhu ôroà;

12 ua parau atu ra o ia ia na E hoa, e aha òe i tae mai ai i ô nei aita to òe e àhu faaipoiporaa/àhu ôroà Mämü noa iho ra taua taata ra.

13 Ua parau atu ra taua arii ra i ta na mau tävini. A ruuruu i nä rima e nä âvae nö na ra, a höpara atu ai ia na i räpae i roto i te pöuri i vaho; tei reira te òto e te àuàuraa niho.

14 E rave rahi hoì tei parauhia, e ïti rä tei mäìtihia.

Manaò

Te himene i roto i te haamori o te tahi tuhaa teie te taata faaroo i te faaìteraa i to na tiàturiraa i te Atua, o te tià ia faaauhia i te hoê tiäì o tei haapaò tämau i ta na täviniraa. Te faaìte ra te reira i te faaroo o tei päpaìhia i roto i to na âau ma te päruruhia, ma te ärataìhia, e te maitai a te Atua, i roto atoà i te mau taime fifi. O teie parauraa te hoê o te mau parauraa tei niuhia i nià i te here e te aroha. Ua faauruahia te reira e rave rahi feiä päpaì, feiä päpaì himene e feiä peni hohoà i te roaraa o te tau.

Te parau ia e vai nei i roto i te Taramo 23, te parau no Tavita, te arii o Ìteraèra, o tei päpaì i teie himene ârueraa i te Atua ei tiäì e ei paruru no na. E tiäì mämoe o Tavita i to na âpïraa, e ua ìte o ia i te mau fifi ataäta e te mau fifi o te täpihooraa. Ua ìte atoà oia i te faufaa i te haapaòraa i te mämoe, ia faaamu ia rätou, ia ärataì ia rätou, ia päruru ia rätou i te mau fifi rau no te oraraa. Ua faatupu oia i teie òhipa i roto i to na taairaa e te Atua, o tei häroà mai i te puai, te paari, te itoito, e te upootiàraa i nia i to na mau ènemi. Te faaite atoà ra te Taramo 23 i to Tavita tiàturi tämauraa i te Atua, o tei haamau i to na mau hinaaro atoà, o te ärataì ia na i nià i te èà tià, o tei tämahanahana ra ia na i te mau taime fifi, o tei höroà i te mau haamaitaìraa e o tei tapu ia na i te hoê fare mure òre e noaa ia na. Ua riro teie taramo ei haapäpüraa no te oraraa ìte-òre-hia o Tavita, o tei ûàna i roto i te mau taairaa piri roa e te Atua.

E tià atoà ia parauhia te Taramo 23, te faaite ra te reira i te taeraa mai o te Metia, o Iesu Metia, o te faaìte ia na iho mai te tiäì mämoe maitaì o te höroà i to na ora no ta na mau mämoe i te faaìteraa a te Ioane pene 10 i te ìrava 11. O Ietu te huaai a Tavita, te taata àià i to na teröno, e te tämaïti a te Atua.

Na na e faatupu roa i te mau parau i päpaìhia i roto Taramo 23, ma te püpü i ta na mau pîpî i te hau, te òaòa, te faaòreraa hara, te aroha, e te ora mure òre i ta na mau pîpî. O ia te paruru ia rätou i te ìno, o te faaamu ia rätou i ta na parau e i ta na pane, o te ärataì ia rätou na to na Värua, e o tei faaineine i te hoê pärahiraa no rätou i roto i te fare o te Metua ia au i te faaìteraa a Ioane i te pene 14 i te ìrava 1 e tae i te ìrava 3. E taramo parau tohu ia te Taramo 23, o te faaìte ra i te ôpuaraa faaoraraa a te Atua no te huitaata na roto ia Ietu Metia.

Aita te mau ìrava täpiri o te Taramo 23 i haapäpü-maitaì-hia, tera rä, te parau-pinepine-hia ra e na Tavita, te arii o Ìteraèra, i päpaì i teie himene ârueraa i te Atua ei tiäì e ei paruru no na.

E tuhaa te Taramo 23 no te puta mätamua no te hoê ia haapuèraa taramo i parauhia e na Tavita aore ra na te feiä o to na ra tau. Tei ropü i na taramo e toru tei parauhia te mau Taramo a te Tiäì Mämoe, o te tohu ra i te taeraa mai o te Metia, o Iesu Metia. Te tiäì mämoe mau o tei pähono i to tätou mau hinaaro atoà i to na maitaì e to na aroha i te faaìteraa a te Hepera i te pene 13 i te ìrava 20, e te tiäì mämoe teitei o tei faatere e a muri noa atu i te faaìteraa a Petero i te pene 15 i te ìrava 15. E faanahoraa to te Taramo 23, oia hoì, te vai ra to na taa-ê-raa i rotopü i te mau tuhaa, e te faaite ra te Taramo 16, te tahi atu taramo o te tiàturi i te Atua O te Taramo 23 te hoê o te mau taramo tüiroo roa e te here-roa-hia i te faaìteraa i roto i te pîpîria, e ua faaurua te reira e rave rahi feiä peni hohoà, feiä faataì ùpaùpa, rohipehe, e te feiä päpaì i te roaraa o te mau tënetere. Te faaìte ra te reira i to Tavita tiàturi tämauraa i te Atua. Teie te tahi faaìteraa a te perofeta Ìtaia, te faataa ra teie mau ìrava i te ôrama no te hoê ôroà àmuraa maa, oia hoì, te hoê ôroà o te tupu i te hopeà no te tau, i reira te Atua e haamau faahou ai i te parau-tià e te hau i nià i te fenua nei. E faaineine te Fatu i te hoê ôroà na te mau taata atoà, noa atu te nunaa e aore rä, te haapaòraa, e e ìriti Oia i te pohe, te òto, te haamä e te roimata. Te faaìte ra teie mau ìrava i te tiàturiraa o te nünaa i roto i te haapaò maitaì e te aroha o te Atua, o te faaora i to na nunaa e o te faaòaòa ia rätou. E taiò-pinepine-hia teie mau ìrava i roto i te mau ôroà, i te mau hunaraa maì ihoä rä, no te tämahanahana i te feiä haapaò maitaì a tiäì noa ai rätou i te tià-faahou-raa. Teie te huru te tupuraa o ta tätou parau no teie mahana ia au na taiòraa e maha :

-Taramo 23, 6 E riro ä te maitaì e te aroha i te pee mai ia ù i te mau mahana atoà o to ù nei oraraa. E pärahi ä vau i roto i te fare o te Fatu e mäoro noa atu o ù puè mahana.

-Ìtaia 25, 9 Ia tae i taua mahana ra e parau ai rätou, inaha, teie to tätou Atua; ua tiaì tätou ia na, e ua faaora o ia ia tätou: o te Fatu teie; ta tätou i tiaì na; e òaòa tätou mä te ôuàuà i te ora nä na.

-Firipi 4,13 E tià ia ù te mau mea atoà nei i te Metia, tei tauturu mai ia ù ra.

-Mätaio 22, 14 E rave rahi hoì tei parauhia, e ïti rä tei mäìtihia.

E ua tämau o Iesu i te paraparau ia rätou na roto i te mau parapore: "E au te patireia o te ao i te arii i faaineine i te ôroà faaipoiporaa na ta na tamaiti. Ua tono o ia i ta na mau tävini no te pii i te feia tei tïtau-manihini-hia ia haere mai i te faaipoiporaa, aita rä rätou i hinaaro i te haere mai. Ua tono atu ra o ia i te tahi atu mau tävini, ma te parau e, A parau atu ia rätou o tei anihia mai e ìnaha, ua faaineine au i ta ù maa; ua täparahi-pohe-hia ta ù mau puaatoro e ta ù mau puaatoro poria, e ua ineine te mau mea atoà. A haere mai i te ôroà faaipoiporaa. Aita rä rätou i tauà e ua haere ê atu hoê i roto i ta na faaàpu, te tahi no ta na òhipa; e ua haru te toeà i ta na mau tävini, ua hämani ìno ia rätou e ua täparahi pohe ia rätou. Ua riri roa te arii. Ua tono oia i ta na nuu e ua haamou i taua feiä täparahi taata ra e ua tütuì i to rätou òire i te auahi. I muri iho ua parau oia i ta na mau tävini, Ua ineine te ôroà faaipoiporaa, areà te feiä ta ù i tïtau, aita ia e au ia rätou ia haere mai. No reira, a haere i te mau poro purümu e a tïtau manihini i te tämaaraa i te mau taata atoà e ìtehia ia òutou. No reira ua haere te mau tävini i roto i te mau aroä e ua haaputuputu i te mau taata atoà e ìtehia ia rätou, te mea ìno e te mea maitai atoà, e ua î te piha faaipoiporaa i te mau manihini. I to te arii rä tomoraa mai e hiò i te mau manihini, ua ìte o ia i te hoê taata aita to na e àhu faaipoiporaa. Ua ui mai ra oia ia na e, Nahea òe i tae mai ai i ô nei ma te ahu òre, e te hoa ? Ua mämü noa taua taata ra. Parau atu ra te arii i te mau tävini, A täamu ia na i te rima e te âvae, e a täora ia na i rapae, i roto i te pöuri, i reira e ìtehia ai te òto e te àuàuraa niho. E rave rahi hoì tei tïtau-manihini-hia, e mea ïti rä tei mäìtihia.

Te auraa o teie parapore, oia hoì te tïtau manihini ra te Atua i te taata atoà i to na patireia, aita rä te taatoàraa e färii ra i ta na tïtau-manihini-raa. E faaruru te feiä e pätoì i te tïtau-manihini-raa a te Atua i ta na haaväraa, areà te feiä e färii i te reira, e fänaò ia rätou i to na maitaì e to na aroha. Te haapii atoà ra te parapore e te tïtau ra te Atua i te feiä o te haere mai i to na patireia ia ineine e ia auraro, eiaha rä te teòteò e te ôrure hau. Te faaära mai nei te parapore ia tätou eiaha e haafaufaa òre i te aniraa a te Atua, ia pähono rä ma te faaroo e te mauruüru.

Ua täatihia teie parapore i te tahi atu mau haapiiraa a Ietu na roto e rave rahi raveà. Teie te tahi o te reira mau tumu:

Te faahohoà nei te parapore i te parau tumu no te patireia o te ao, tei riro ei tumu parau rahi i roto i ta Ietu pororaa e ta na haapiiraa. Te patireia o te raì o te faatereraa a te Atua i nià i to na nunaa, i teie nei e a muri aè. E höroàraa te reira no te aroha o te tïtau i te mau taata atoà ia âmui mai, tera rä, e tïtau-atoà-hia te tätarahapa e te haapaò. Ua faaòhipa pinepine o Ietu i te mau parapore no te faaìte i te rähu e te mau faufaa o te patireia o te ao, mai te parapore o te taata ueue huero, te huero tïnapi, te taoà i roto i te âua, te poe taoà rahi, e te ùpeà i te faaìteraa a te Mataio pene 13.

Te faaìte atoà ra te parapore i te pätoìraahia o Ietu na to na iho nunaa, te mau âti Iuta, o tei fänaò na mua i te mau parau täpü e te mau faufaa a te Atua. Ua haere mai ra o Ietu na roto i to na iho âau, aita rä o ia i färii ia na  i te faaìteraa a Ioane pene 1 i te ìrava 11. Ua pätoì taa ê te feiä mana âti Iuta ia Iesu e ua ôpua e haapohe ia na. Ua riro rätou mai te mau manihini i tïtau-manihini-hia o tei pätoì i te haere mai i te ôroà faaipoiporaa e o tei hämani ìno e o tei haapohe i te mau tävini a te arii. Te faahohoà ra te parapore i te haamouraahia o Ierutarëma e to Roma i te mätahiti 70, o tei riro ei haaväraa no ǒ mai i te Atua ra no to rätou tiàturi òre e to rätou ôrure hau. Ua tohu Ietu i teie òhipa i roto i te Mataio pene 23 i te mau ìrava 37 e tae i te ìrava 39 e te pene  24 i te faaìteraa a na ìrava e piti nei ìrava 1 e tae i te ìrava 2.

Te faaìte atoà nei teie parapore i te faataa-ê-raa i te tahi atu mau nünaa, e aore rä, te feiä e ère i te Âti Iuta, i roto i te faanahoraa no te faaoraraa a te Atua. Ua haere te mau tävini a te arii e tïtau manihini i te taata atoà e ìteä mai ia rätou, te mea maitaì e te mea ìno, ia faaî i te piha faaipoiporaa. E faaìteraa teie na te ètärëtia ia poro i te èvaneria i te mau fenua atoà e ia faariro i te mau taata atoà ei pïpï ia au i te faaìteraa a Mataio i te pene 28 i te mau ìrava 18 e tae i te ìrava 20. Ua farii-popou-hia te tahi atu mau Nünaa o tei tiàturi ia Ietu i roto i te ùtuafare o te Atua e ua fänaò rätou i ta na mau haamaitaìraa. Teie ia te hoê tupuraa o te fafauraa a te Atua ia Aperahäma e na roto ia na e haamaitaìhia ai te mau nünaa atoà i te faaìteraa a te Tenete pene 12 i te ìrava 3 ; Taratia pene 3 i te ìrava 8.

Te faaära atoà ra te parapore no nià i te faufaaraa o te faaroo mau e te moàraa i roto i te patireia o te Atua. Te taata aita e ahu faaipoiporaa, e faahohoàraa ia no te feiä e parau ra e te tiàturi ra rätou ia Ietu, aita rä to na e täatiraa mau e o na. Aita rätou i ahuhia i ta na parau tia e aita rätou e faahotu ra i ta na hotu. E au rätou mai te feia haavare o te faatura i te Atua i to rätou vaha, areà to rätou âau ra, tei te ateä ê ia rätou ia na  i te faaìteraa a Mataio i te pene 15 i te ìrava 8.

E faahohoàraa te ahu faaipoiporaa i te mau òhipa maitataì aore ra i te haereà i roto i te itoito. Te manaò ra te tahi mau taata e ua faaruèhia te taata o tei òre i ôomo i te ahu faaipoiporaa no te mea aita i navaì ta na mau òhipa maitataì aore ra aita o ia i navaì i te parau tia. E ère rä mai te reira. E faahohoàraa te àhu faaipoiporaa i te maitaì e te parau-tià a te Atua tei horoàhia ia tätou na roto i te faaroo ia Ietu Metia. Eita e noaa aore ra e au ia tätou te tïtau-manihini-raa a te Atua i to na patireia, e tià rä ia tätou ia farii i te reira na roto i te tiàturiraa i ta  na Tämaïti. Ua pätoìhia te taata tei òre i ôomo i te àhu faaipoiporaa no te mea aita to na e faaroo i te arii e i ta na tämaïti, e aita o ia i mauruüru i te höroàraa no te aroha tei püpühia atu ia na.

Te haapii ra teie parapore i te manaò o te ao täatoà aore ra te faataa-ê-raa ia  na iho. Te manaò ra te tahi mau taata e te faaìte ra teie parapore e e faaorahia te taata atoà aore ra e rave rahi raveà no te patireia o te Atua. Te faaite ra te reira e ua tïtau manihini te arii i te taata atoà ta na e nehenehe e ìte, te mea maitaì e te mea ìno, i te àmuraa maa faaipoiporaa. E ère rä mai te reira. Te faaìte ra te parapore e ua parare roa te tïtau-manihini- raa a te Atua na te ao atoà nei, eiaha rä ma te mana. E ani manihini te Atua i te mau taata atoà i to na patireia, aita rä te täatoàraa e färii nei i ta na aniraa. E faaruru te feia e pätoì i te tïtau-manihini-raa a te Atua i ta na haaväraa, areà te feiä e färii i te reira, e fänaò ia rätou i to na maitaì e to na aroha. Te faaìte atoà ra te parapore e hoê anaè èà e tae atu ai i te patireia o te Atua, e mea na roto ia i te faaroo ia Ietu Metia, te Tämaïti a te Atua. Te taata aita to na e àhu faaipoiporaa, e faahohoàraa ia no te feiä e parau nei e, te tiàturi nei rätou ia Ietu, aita rä ta na e parau mau te auraa e o na. Aita rätou i àhuhia i ta na parau-tià e aita rätou e faahotu ra i ta na hotu. E vai tahaa noa rätou e e hurihia rätou i roto i te pöuri i rapae au, i reira e ìtehia ai te òto e te àuàuraa niho Te pätoì nei teie parapore i te haapiiraa no nià i te pärururaa mure òre e aore rä, te täpeà-maite-raa o te feia moà. Te manaò nei te tahi mau taata e, te parau nei teie parapore e, e nehenehe te hoê taata e ère i to rätou faaoraraa e aore rä, e faaruè i te aroha o te Atua. Te faaìte ra rätou e i te ômuaraa, ua färiihia te taata o tei ore i ôomo i te àhu faaipoiporaa i te ôroà faaipoiporaa, i muri iho rä, ua tiàvaruhia o ia e te arii. E ère rä mai te reira. Aita te parapore e haapii nei e, e nehenehe te hoê taata e ère i to na faaoraraa, e nehenehe rä ta te hoê taata e färii i te hoê haapäpüraa hape no nià i te faaoraraa. Aita roa atu te taata o tei òre i ôomo i te àhu faaipoiporaa i faaora-mau-hia. Aita to na e faaroo mau i te arii e i ta na tamaiti, e aita o ia i farii i te horoà no te aroha tei püpühia ia na. Ua faahua parau noa oia e e manihini o ia i te ôroà faaipoiporaa, ua vai tahaa noa rä oia i te hiòpoàraa a te arii. Te faaära mai nei te parapore ia tätou eiaha e haafaufaa òre i te aniraa a te Atua, ia pähono rä ma te faaroo e te mauruüru.

14 E rave rahi hoì tei parauhia, e ïti rä tei mäìtihia. Na tätou noa ihoä i faaïti ia tätou i roto i te patireia o te Atua tei tupu na roto i te mäìtiraahia, teie huru faanahoraa e parau ia no te taata tätaìtahi tei täiva i te tïtau-manihi-raa a te Atua. Ia faaitoito ra tätou etià ai.

Teraì òr. Faatura.