Ruta èv 19.1-10 HAAMANAÒ

Tāpati 3 no Novema 2019.

ÔROÀ

HAAMANAÒ

Taramo 145

1 Taramo haamaitaì na Tävita. E faateitei ä vau ia òe, e ta ù Atua, e te Arii, e haamaitaì ä vau i to òe ra iòa e a muri noa atu. 2 E haamaitaì ä vau ia òe i te mau mahana atoà nei, e ârue au i to iòa e a muri noa atu. 3 E rahi te Fatu, e ia haamaitaì-rahi-hia, oia ä ia, e òre to na rahi e ìteä ia ìmi. 4 Te mau uì atoà të faarahi i ta òe òhipa, e e faaìte hoì i ta òe ra òhipa mana. 5 E parau vau i te tura e te hanahana o to òe ra mana, e te mau räveà taa ê na òe ra. 6 E parau rätou i te mana o ta òe ra mau räveà mataù, e e faaìte hoì au i to òe ra mana.7 E parau ä rätou i te manaòraa o to òe ra maitaì rahi, e himene hua hoì i ta òe ra parau tià. 8 E hämani maitaì e te aroha to te Fatu, e òre e riri vave, e te faaherehere rahi. 9 Hämani maitaì to te Fatu i te taata atoà, e te vai ra to na aroha faaherehere rahi i nià i to na atoà ra mau òhipa. 10 E ârue anaè ta òe atoà ra mau òhipa ia òe, e te Fatu, e na to mau tävini moà e haamaitaì ia òe. 11 E parau rätou i te hanahana o to òe ra pätireia, e faatià noa hoì i ta òe ra mau räveà püai. 12 I te faaìteraa i te tamarii a te taata nei i to na ra mana, e te hanahana e te manaò to na ra pätireia. 13 O to òe ra pätireia, e pätireia mure òre ia, e to òe ra mana, e tae ia i te mau uì atoà ra. E Atua mau te Atua e te haavare òre i roto i ta na mau òhipa. 14 Te mau ra te Fatu i te feiä e hià ra, e ua faatià i te feiä e piò i raro ra. 15 Te hiò nei te mata o te mau mea atoà nei ia òe, e te horoà mai ra òe i te mäa na rätou i te tau mau.16 Te heheu nei òe i to rima, e te haamäha nei i te hiaai o te mau mea ora atoà nei. 17 E parau tià ta te Fatu i ta na atoà ra mau haereà, e te hämani maitaì i ta na atoà ra mau òhipa. 18 Te fätata mai ra te Fatu i te feiä e tiàoro atu ia na, i te feiä atoà i tiàoro atu ia na mä te haavare òre. 19 E faatià o ia i te hinaaro o te feiä i mataù ia na, e faaroo mai o ia i ta rätou tiàoro, e e faaora hoì ia rätou. 20 Te tiaì nei te Fatu i te feiä i hinaaro ia na, âreà te feiä paieti òre ra, e haamouhia ia e ana. 21 E parau ta ù vaha mä te ârue i te Fatu, e ia haamaitaì te taata atoà i to na ra iòa moà e a muri noa atu.

Ìtaia 45.22-24

22 E hiò mai òutou ia ù ia ora, e te mau hopeà mai o te fenua ra; o vau hoì te Atua, e aita ä atu. 23 Te nä ô mai ra te Fatu, Ua tapu vau ia ù iho; ua reva te parau mau no roto i to ù nei vaha; te parau ia e òre e faaòrehia ra: e piò te mau turi atoà i raro i mua ia ù; e tapu hoì te vaha atoà i te Atua, i te nä-ô-raa e, Tei te Fatu anaè ra te parau tià e te püai no ù. 24 E tae anaè mai rätou ia na, e e haamä te feiä atoà i riri mai ia na ra;  

2 Tetaronia 1.11-12

11 I pure ai hoì mätou ia òutou aore i faaea, ia faaau to tätou Atua ia òutou i taua parauraa nei, e ia faatupu hua o ia i te hämani maitaì o to na ra maitaì, e te òhipa ra o te faaroo mä te püai. 12 Ia haamaitaìhia te iòa o to tätou Fatu ra o Ietu Metia ia òutou, e o òutou hoì ia haamaitaìhia ia na, i te aroha mau o to tätou Atua, o te Fatu ra o Ietu Metia.

Pene 2. 1-2

1 Ua ìte hoì òutou iho, e te mau taeaè, eere to mätou öraa atu i roto ia òutou na i te mea faufaa òre. 2 Ua ìte hoì òutou e, pohe noa ä mätou i mütaa iho, e te hämani-ìno-rahi-hia mai i Firipi ra, i itoito ä mätou i to mätou Atua, i te parauraa atu ia òutou i te Èvaneria a te Atua, i roto ä i te märô rahi ra.

Ruta èv 19.1-10

Ietu e o Tätäio, 1 E Tomo atu ra Ietu i Ierito haere atu ra nä roto. 2 E inaha, tei reira te hoê taata o Tätäio te iòa, e taata taoà e e feiä òhi tute rahi hoì. 3 Te hinaaro ra o ia i te hiò ia Ietu ia ìte i te huru; e aita aè ra o ia i ìte, i te rahi o te taata, e taata poto hoì o ia. 4 Horo atu ra o ia nä mua, paiùma atu ra i nià i te hoê tütämino e hiò ia na; te nä reira mai ra hoì o ia i te haere. 5 E tae mai ra Ietu i taua vähi ra, ua hiò aè ra o ia i nià, ìte atu ra ia na, e ua parau atu ra ia na. E Tätäio, a pou mai i tënä na, ei to fare ra hoì au pärahi ai âùanei. 6 Ua pou òiòi mai ra o ia i raro, ìte maitaì mai ra ia na mä te òaòa. 7 E ìte aè ra taua feiä rahi atoà ra, ua ôhumu iho ra, nä ô aè ra. Te haere atu ra o ia ei manihini na te taata rave hara 8 Ua tià noa mai ra Tätäio i mua i te aro o Ietu, nä ô mai ra Inaha, e te Fatu, e horoà vau i te âfa i ta ù nei taoà na te taata rii, e i hämani ìno na vau i te tahi taata atu i te hoê mea iti aè, ia taìmaha ia ta ù e faahoì atu nana. 9 Ua nä ô aè ra Ietu ia na Ua tae mai te ora i teie nei fare i teie nei mahana, e tamaiti atoà hoì o ia na Âperahäma. 10  I haere mai nei hoì te Tamaiti a te taata nei e ìmi i tei moè ra e faaora.

Manaò.

Ua maìri te täpati Reforomatio ta tätou i haamanaò aè nei, te aroaro nao nei ia tätou i te òhipa i tupu i roto i te Etärëtia i te 16 no te tënetere tei maìri ia tätou. Oia hoì te parau no te tauiraa rahi no te tahi pae o te Etärëtia, tei ìtehia e aore ra to te tahi pae taata faahoìraa i te Etärëtia i nià i te reni mau, no te haamoriraa i te Atua. Eiaha ra na roto noa i te faanahoraa i roto atoà ra i te tiàturiraa, ma te faahoì pinepine i nià i te Atua, te Tumu Nui,  te Atua Nui Tumu Tahi no te parau mau e te ora e noaa i te taata paieti na roto i te faaroo. Ua riro teie tauiraa, e aore ra teie faahoìraa, e aore te faatïtïàifaroraa mai te hoê parau âpï òaòa tei ìriti i te taata nei, mai roto mai i te riàrià e te faatîtîraa na te hara. Eiaha ra ia moèhia ia tätou, aita teie òhipa i matara noa na roto i te hau. E mea na roto atoà i te peàpeà, te täparahiraa taata, Te hämani-ìno-raa e rave rahi. I reira atoà to te taata haapaò-noa-raa i to na iho manaò, e tià ia parauhia, aita o ia i ìte atu ra e nahea o ia i te rautï i to na iho tiàmaraa. Te parau faahiahia ra o te tià ia täpeà mai, mauti ra ua tupu te hinaaro o te taata no te haere e ìmi i te Atua no te farerei. I piahia ai, e Maratino Rutero na parau e 95, èi faaìteraa te hahiraa o te Ètärëtia i mua i te mau parau tumu no te mau hinaaro o te Atua i te ora o te taata. Teie te tahi mau parau o te tià ia faaärahia no nià i te tumu o te Reforomatio. Teie te tahi mau parau,

parau 6 Aita e mana to te papâ no te òhipa faaòreraa hara  mai te peu e aita o ia iho na mua roa i ìte i te òhipa faaòreraa hara a te Atua. Mai te peu e rave noa te papâ taua òhipa ra na nià i to na noa tiàraa papâ, e òhipa faufaa òre ia ta na e rave, aita te matararaa hara e tupu, e vai hara noa iho te taata, o te mea, na te taata noa e rave ra i taua òhipa ra è ère ra i ta te Atua.

 Parau 8 Te haapii mai ra te âpaparaa no te parau na te Atua (les canons de la Bible) e tupu te faaòreraa hara no te feia ora anaè, è ère ra no te feia pohepohe.

parau 22 Te òhipa e tupu mai teie ia, te tïtau nei te mau taata i te haamaitaìraa a te papâ na roto i te hooraa mai i te mau “indulgences”. Ia na reira te mau taata atoà e ora mure òre ia to rätou. Aue ia haapiiraa i te hape e. O teie te tahi mau tumu to Maratino Rutero faatupuraa te parau no te Reforomatio i te 31 no Àtopa 1517, tei haamata na te fenua Heremani. I muri aè i to na tuatäpapa hohonuraa i te parau na te Atua, no nià i te parau no te huru faaòreraa hara ta te Atua i rave no te taata na roto i te faaroo e na roto atoà i te aroha rahi o te Atua. I turaì ia Rutero ia uiui i nià i te òhipa e ravehia nei e te Ètärëtia Tatorita, ta na iho Ètärëtia metua no nià i te huru arataìraa e noaa mai ai te ora mure òre i te hoê taata ia hoo mai o ia i te hoê pepa tei parauhia te ‘’indulgences’’ e parau haapäpüraa ia te reira e ö o ia i roto i te Patireia no te ora mure òre. A hiò na ta Ietu faaìteraa i roto i te Mataio i te pene 5 i te ìrava 1 e faaea i te ìrava 12, te faahiti nei O ia i ù nei te huru e tià e rave i ö ai i roto i te Patireia o te Atua. E aha ta te pipiria e haapii ra no nià i te parau no te ao a muri atu? E aha te tahi mau raveà e tià i te taata tätaì tahi ia rave ia fänaò o ia i te aroha e te haamaitaìraa a te Atua? O te tahi teie mau uiuiraa tei uihia e Rutero. Ua tano anei te òhipa e ravehia ra e ta na iho Ètärëtia. Ia faaroo rä tätou na taiòraa e mäha no teie mahana.

-Taramo145, 21 E parau ta ù vaha mä te ârue i te Fatu, e ia haamaitaì te taata atoà i to na ra iòa moà e a muri noa atu.

-Ìtaia 45, 22 E hiò mai òutou ia ù ia ora, e te mau hopeà mai o te fenua ra; o vau hoì te Atua, e aita ä atu.

-II Tetaronia 1, 12 Ia haamaitaìhia te iòa o to tätou Fatu ra o Ietu Metia ia òutou, e o òutou hoì ia haamaitaìhia ia na, i te aroha mau o to tätou Atua, o te Fatu ra o Ietu Metia.

-Ruta èv 19, 10 I haere mai nei hoì te Tamaiti a te taata nei e ìmi i tei moè ra e faaora.

I roto rä te taiòraa Parau Maitaì te parauhia nei ia, te haere atu ra o ia èi manihini na te taata rave hara. no teie mahana paieti, te Parau Maitaì päpaìhia e Ruta i te pene 19, i te mau ìrava 1 e tae i te 10, te ìte atoà nei tätou i te reira hinaaro i roto ia Tätäio. Aita e òre ua faaroo e na o ia i te mau òhipa faahiahia tei ravehia e Ietu. E te horo nei o ia na mua, ua paiùma i nià i te hoê tutamino no te hiò ia Ietu. I roto ra i te manaò no te mau taata o Ierito, o Tätäio e Taata tei î i te hara i ta rätou hiòraa, i te mea e toröna o ia, e raatira no te feiä òhi  tute. Fifi atu ra o ia i te ani noa atu i te feiä e paruru ra ia na ia faanuu ia nahonaho atoà o ia i te hiòraa i te Fatu, e taata poto hoì teie. Na roto ra i to na àravihi ua tià ia na ia ìte. Ore-roa-atu ra o ia e fatata atu i pïhaì- iho, to na ra hinaaro mauti, ia ìte o ia i te huru o teie taata e parauhia nei o Ietu, àti-rä-atu ai. Na roto i teie raveà, ua ìte o ia ia Ietu i te haereraa mai, ma te manaò e ua navaì noa i reira.

Teie rä, e tià roa ia tätou ia parau e, o Ietu iho tei ìte mai ia Tätäio na mua roa. Mai te mea aita o ia i fatata roa atu, ua haafatata mai ra te Fatu, no te haere mai e mä ìmi ia na. Ua manaò noa o Tätäio o o ia anaè teie e ìmi nei o Ietu i to na pae te ìmi atoà nei, tei moè, tei haamoè, e faaora. Tei ù nei te hoê vahi faufaa roa no ta tätou parau, te färereiraa o Ietu ia Tätäio. Nahea te tupuraa teie färereiraa? na roto ia i to raua haafatataraa te tahi i te tahi, o teie anei te òhipa i te taata ia rave e farerei ai i te mau hinaaro o te Atua. Te faaitoito mai nei teie òhipa faahiahia i tupu ia na reira atoà tätou. Oia hoì, te ìmi atoà mai ra te Atua ia tätou, a ìmi atoà tätou i to tätou pae, e na te reira iho taata e faanaho i ta na mau raveà, ua ìte ia tätou i te raveà a Tätäio, e ta tätou e aha ia te raveà ?

Teie färereiraa no Ietu, e o Tätäio, eiaha no te faafaufaa i te tumu tute, no te tïtau ra ia Tätäio, e pou mai i te na tumu raau, èi to fare ra hoì au pärahi ai âùanei. Tià mau atu ra te auraa no te iòa o Tätäio, TE ATUA TEI HAAMANAÒ. Ua haamanaò mai te Atua i to na taata tupu no te faahoì i nià i te reni no te èvaneria ia ora.

Àreà te tahi pae, te hiò noa mai ra te mau taata atoà i taìruru mai no te tiaì ia Ietu. E ta rätou tiaìraa, eita ia mai ta Tätäio. E tiaìraa maoro ra, e tiaìraa i te faaora o Ìteraèra. Te hoê Metia o tei haere mai e faahoì faahou ia Ìteraèra i roto i to na tiàmaraa ua oti atu ai. Aita to rätou àau i ineine no te tiaì i te Fatu. Ua tiàturi noa rätou e na rätou e faanaho i te òhipa a te Fatu, na rätou e faaäu i ta na òhipa, na rätou e faaoti i te parau no te mau taata e o i roto i te aroha o te Atua, e tei òre e ö. Aita rä rätou i haapaò faahou i te tiàmaraa, i te Atua ra no te raveraa i ta na iho òhipa faaora. E tià roa ia parauhia e na rätou e faanaho atu i te òhipa a te Atua. Ia hiò atu ra rätou ia Ietu, te haere atu ra e farerei ia Tätäio te tupu nei te ìnoìno i roto ia rätou e te mauruüru òre. Te faahapa nei rätou ma te parau e, te haere atu ra o ia èi manihini na te taata rave hara. Teie te tahi mau manaò uiui, i teie mahana, aita anei tätou e manaò atoà nei mai teie feiä no Ierito, oia hoì te faataaêraa ia tätou i te tahi atu mau taeaè no tätou, e te tiàturi-noa-raa e, o tätou anaè ta te Atua e haere mai nei e farerei. O te faanaho atoà i te hoê tiaìraa mai teie te huru, tupu atu ai te au òre mai teie feiä no Ierito? Mai teie atoà nei te huru o te taata POROTETANI ? I roto i te manaòraa eita roa ia, i te mea te horoà nei teie parau i te hoê auraa faahiahia, oia hoì, e ìte no te òhipa hape, e aore ra pätoì i te òhipa hape, ia au i na manaò e piti nei te tumu o te parau, e faaìte i te parau mau. O te òhipa ia i ravehia e Tätäio i mua ia Ietu, te ìteraa o ia i to na hape, ia tià ia Ietu ia faahoì ia na i nià i te èà, no te mau tamarii a te Atua, teie hoì taua mau reo tätarahapa no Tätäio ra i te ìrava 8, E te Fatu, e horoà vau i te àfa i ta ù nei taoà no te taata rii,  e i hämani-ìno na vau i te tahi taata i te hoê mea ïti aè, ia taìmaha ia ta ù e faahoì atu na na. Mai te mea i te tau no te reforomätio, ua hinaarohia e hoì faahou te taata i nià i te parau mau, no te mau papaì Moà, e na na aè e arataì i te taata i te Atua ra. I teie mahana e na roto i teie nei taiòraa, te tïtauhia nei ia tätou ia vaiiho i te Atua ia parau mai ia tätou. E vaiiho i te Atua ia tomo mai i roto ia tätou mai ta na i hinaaro. Aita anei to na mau hinaaro i moèhia ia tätou e aore rä aita anei tätou i haamoè i te reira, a faaroo noa atu ai i to tätou iho. E mea maitaì ia huru piri rii tätou i te huru o Tätäio, oia hoì te hoê taata tei ìte i to na faufaa òre, to na huru ìno o te hinaaro rä ia ìte ia Ietu. Ma te täpeà i roto ia tätou teie manaò no te tätarahapa e o te reira aè ta tätou parauraa i mua i te Atua. Eita anei.

Èi manaò ôpaniraa

Taramo 3, 8 no o mai te ora i te Atua Nui Tumu Tahi  ra, te vai ra to Òe ra maitaì i nià i to Òe iho ra mau taata.

Teraì or. Faatura.