Ruta èv. 10.25-37 Haruru

Tāpati 10 no Tiurai 2022.

Haruru

Taramo 19

1 Na te Mënätehe. Taramo na Tävita.

2 Te parau hua nei te mau raì i te hanahana o te Atua E te faaìte nei te reva i te òhipa a ta na rima.

3 Te haapii nei te tahi ao i te tahi i te parau, e te faaìte nei te tahi ruì i te tahi i te ìte.

4 Aore e ôrero, aore e parau, aore to rätou reo i ìteä.

5 Ua tae rä to rätou haruru i te mau fenua atoà, e ta rätou faaìteraa i te ôtià o teie nei ao. Ua faatià o ia i to te mahana tiàhapa i roto ia rätou,

6 o tei haere mai mai te täne âpï ra mai roto mai i to na ra piha, e mai te taata püai e òaòa ra ia horo i to na hororaa.

7 Mai te tahi pae raì to na haereà mai, e tae noa atu ra i te tahi pae i to na pouraa i raro, e aore roa te hoê mea i ère i to na mähanahana.

8 Oia atoà te ture a te Fatu aita e hapa, i te haafäriuraa i te värua. Te faaìte a te Fatu e mea mau ia, e paari ai te âau o te maùa.

9 Te haapaòraa a te Fatu e mea tià ia, e òaòa ai te âau. Te aò a te Fatu e mea märamarama ia, e märamarama ai te mata nei.

10 Te mataù i te Fatu e mea viivii òre ia, e tià ia i te vai-mäite-raa. Te faaauraa a te Fatu e parau mau ia, e te mea tià anaè.

11 E taoà hinaaro-rahi-hia ia i to te àuro, i te àuro rahi ra e te maitataì. E momona rahi ia i to te meri i te topataraa no roto i te meriterio.

12 Na te reira hoì i haapii mai i to tävini, e tei te haapaò i te reira te utuà rahi.

13 O vai hoì tei ìte i ta na iho ra mau hara? E tämä mai òe ia ù i ta ù mau hara ìteä-òre-hia nei.

14 E täpeà mai òe i to tävini i te hara ìimi, eiaha roa te reira ia faahepo mai ia ù, ei reira vau e maitaì ai, aore aè ra te hara rahi.

15 E tiàhia mai te parau a ta ù vaha i reira, e te manaò o ta ù âau, i mua i to aro, e te Fatu, e ta ù haapüraa e ta ù ora.

Teuteronomi 30.10-14

10 ia faaroo òe i te reo o to Atua ra o te Fatu, e ia haapaò i ta na ra mau parau, e ta na ra mau haapaòraa, i päpaìhia i roto i te puta ture nei; e ia färiu òe i to Atua ra i te Fatu, mä to âau atoà, e mä to värua atoà.

11 Eere hoì teie nei parau ta ù e parau atu ia òe i teie nei mahana i te mea ìteä òre e òe ra, eere hoì tei te ätea ê.

12 Aore i nià i te raì, a parau ai òe e, O vai to tätou e haere i nià i te raì, e tii i taua parau ra e hopoi mai ia tätou nei, ia faaroo atu tätou e ia haapaò?

13 Eere hoì tei te tahi pae moana mai a parau ai òe e, O vai to tätou e fano i te moana, e tii i taua parau ra e hopoi mai ia tätou nei, ia faaroo atu tätou e ia haapaò?

14 Tei pïhaì roa iho rä taua parau nei ia òe, tei to vaha, e tei to âau, ia haapaò hoì òe i te reira ra.

Torota 1.15-2

Te huru o te Metia e ta na haa

15 O te huru mau o ia o te Atua hiò-òre-hia ra, o tei fänau na i te mau mea atoà i hämanihia ra.

16 Na na hoì i hämani i te mau mea atoà nei, o to te raì, e to te fenua nei, o tei ìteä ia hiò ra e tei òre i ìteä te feiä teröno, e te feiä hau, te hui arii, e te feiä mana. E mea hämani- anaè-hia ia e ana, e no na anaè.

17 E o mua ä hoì o ia i te mau mea atoà nei, e o ia të mau i te mau mea atoà nei.

18 E o ia hoì te upoo o te tino ra o te Ètärëtia nei; o te mätamua o ia, te mätahiapo o te feiä i pohe ra, ia hau ê atu ä o ia i te mau mea atoà nei.

19 E mea tià hoì i te Metua e ei roto ia na te î i te mau mea atoà ra vai mau atu ai.

20 E ia faafaite hoì o ia i te mau mea atoà ra ia na iho i roto ia na ra, i te hau i noaa i te toto o to na ra tätauro; to te raì e to te fenua nei, ia faite ä ia na.

Ruta èv. 10.25-37

Te taata Tämäria hämani maitaì

25 E inaha, ua tià mai ra te hoê haapii-ture i nià, ua fäfä mai ra ia na, nä ô mai ra: «E te Òrometua, e aha vau e noaa ai te ora mure òre?

26 Ua parau atu ra Ietu ia na: «E aha tei päpaìhia i roto i te ture ra? Te nä hea ra ta òe taiòraa?

27 Ua parau mai ra o ia, nä ô mai ra: «E hinaaro òe i to Atua i te Fatu mä to âau atoà e mä to värua atoà, e mä to püai atoà, e mä to manaò atoà ia hope, e aroha hoì òe i to taata-tupu mai te aroha ia òe iho na.

28 Ua parau atu ra o ia ia na: «Ua tià ta òe i parau mai na, e ora òe ia nä reira.

29 Âreà o ia, no te hinaaro i te faatià ia na iho, ua parau mai ra ia Ietu: «O vai hoì to ù taata-tupu?

30 Ua parau atu ra Ietu ia na, nä ô atu ra: «Te hoê taata no Ierutarëma i te haereraa i Ierito, roohia iho ra i te nana èiä haru, taratarahia iho ra ta na àhu e rätou, e paruparu iho ra o ia, haere atu ra, faaruè iho ra ia na, ua fätata i te pohe.

31 Ua haere noa mai ra te hoê tahuà nä taua èà ra, e ìte atu ra o ia ia na, faahahau ê atu ra, nä te tahi pae èà atu ra i te haere.

32 E te hoê âti-Revi hoì i te haereà nä taua èà ra, e fätata mai ra taua vähi ra, e ìte atu ra ia na, òhipa ê atu ra nä te tahi pae èà.

33 Te hoê taata rä no Tämäria i haere noa i to na haereà, e tae atu ra i taua vähi ra, e ìte atu ra o ia ia na, aroha atu ra.

34 Haere atu ra i pïhaì iho, ua ninii iho ra i te hinu e te uaina i roto i te mau puta no na ra; vehi iho ra, e haapärahi atu ra ia na i nià i ta na iho puaa, arataì atu ra ia na i te fare tïpaeraa, utuütu atu ra ia na.

35 E ao aè ra, ia haere ê o ia ra, ua rave aè ra o ia i e piti moni veo, tuu atu ra i te taata fare ra, nä ô atu ra ia na: «E utuütu òe i teie nei taata, e ia riro atoà ta òe ra moni, na ù ia e hopoi atu i te hoo ia òe ia hoì mai au ra.»

36 O vai te taata tupu i to òe manaòraa i taua nä taata tootoru ra, i te taata i roohia i te nana èiä haru ra?

37 Ua parau mai ra o ia: «O tei aroha ia na ra. Ua parau atu ra Ietu ia na: «E haere òe, e nä reira atoà.

Manaò.

E haruru puai tei faaûàna i te fenua , tei faatupu i to tätou parau te Mäòhi, i Mäòhi Nui, e naò ia teie manaò i te parauraa i na tau e piti i maìri ia tätou te tau hou te mau veà tono, e te tau i muri mai i te mau veà tono. I rave ai teie manaò i te parau o te mau veà tono, eere no te faahapa, no te faaìte noa rä i te faufaa o te parau o te faaroo i roto i te oraraa o te nünaa Mäòhi, ua riro noa te parau o te mau veà tono mai te hoê hinere o te tau ra te huru, tirä rä. Te tau hou te mau veà tono, te vähi e färerei ai te taata i te Atua, te marae ia. E vähi moà te reira, te vähi e pähono mai ai te Atua i te hinaaro o te nünaa. Te taura pito te reira e täamu i te nünaa i te Atua, nä reira te fenua i te Atua Metua. Mai te tamarii i huti i to na ora mai roto mai i to na metua, mai teie ora i nä roto mai i te pito i roto i te tamarii, mai te reira atoà te Atua i te faaàmuraa i te nünaa. Ua riro te tahuà ei àuvaha, ei reo no te nünaa i mua i te Atua, ei reo hoì no te Atua i mua i te nünaa. Ua horoà te Atua ia na i te mana e te hanahana no te faatupuraa i to na hinaaro i te nünaa. Ua ravehia rä teie mana e teie hanahana, faaòhipahia no te faatupu i te hinaaro o te arii, ua ravehia hoì ei moihaa horoà i te pohe o te nünaa, inaha to na te toto i manii i nià i te marae. No te faariroraahia te pito ei vähi horoà pohe, no te riroraa te àuvaha i te hinaaro ora o te Atua ei àuvaha no te arii, e ei moihaa faatupu i te riàrià, nä roto i te haavï, no te mea ua ruri-ê-hia te tiàturiraa o te nünaa, mai nià i te Atua ora, i nià i te mau atua ta te taata i hämani ei faatupu i to na mau hinaaro, riro atu ra te reira ei faaìno i te roo e te hanahana o te Atua ora, e ua riro ei tärahu na te nünaa mäòhi i mua i te Atua. Ua faarirohia te hanahana o te Atua ei faatupu i te hanahana o te taata. No te faariroraahia te Atua ei mea taiähia, no te haafaufaa-òre-raahia to na tiàraa Metua, ua riro te reira ei tärahu na te mau tävini o te Atua, tärahu atoà rä na te nünaa i färii i te tomo i roto i te reira òhipa tià òre i haamauhia e te tahuà no te faatupu i te maitaì e te püai o te arii.

Te tau ra i muri mai i te mau veà tono. Ua haafaufaa òre te Mäòhi i te mau horoà a te Atua : te fenua, te reo, te hiroà, te mäa, te räau faaora maì, e tei hau roa atu, ua hunahia te faufaa ta te Atua i horoà mai na na, oia te aroha e te here. Ua tärahu no te mea, te vähi haamoriraa i te Atua, ua faarirohia ei vähi faahanahanaraa i te taata e to na mau hinaaro tià òre atoà. Ua faarirohia te Atua Metua ei Atua haavï, te nounou mana, te nounou moni, e te vahavaha hoì i te hiroà mäòhi. Aita te mau tävini o te Atua i ìmi faahou i te maitaì e te ora o te nünaa, ua faariro rä i te nünaa ei moihaa faatupu i to rätou maitaì e te oraraa fänaò të òre roa e roaa ia rätou àhiri aita i tävini i te Atua. E tärahu na te òrometua, te tiàtono, e te haapii parau maitaì  tei riro ei mau arataì no te nünaa faaroo, e tärahu atoà na te nünaa tei färii i taua òhipa tià òre ra. I patuhia te marae no te faahanahana i te Atua, haaviiviihia atu ra rä e te hinaaro taata ; i patuhia te fare pure ei vähi haamoàraa e te faahanahanaraa i te Atua, riro mai nei rä ei räveà faahanahanaraa i te taata, e ei vähi mauiuiraa no te nünaa. Teie ta tätou tärahu i mua i te Atua. Te parau rä o te tärahu, e parau âano roa teie, e òre ai e tià ia tätou ia pärahi noa i roto i te täpü-poto-raa te manaò ta tätou i mätau. No te tauturu ä ia tätou i te märamaramaraa i teie parau, e piti ä hiòraa ta tätou e rave mai : te taata e te Atua, te taata e te taata. Ta te mau taiòraa ia e tïtau mai ra ia tätou i teie mahana i te faaìteraa ia au i te tau o te Taramo, te tau o Mote, te tau o Ietu, e te veà tono, teie atu ra te haapotoraa :

-Taramo 19, 5 Ua tae rä to rätou haruru i te mau fenua atoà, e ta rätou faaìteraa i te ôtià o teie nei ao. Ua faatià o ia i to te mahana tiàhapa i roto ia rätou,

-Teuteronomi 30, 14 Tei pïhaì roa iho rä taua parau nei ia òe, tei to vaha, e tei to âau, ia haapaò hoì òe i te reira ra.

-Torota 1, 20 E ia faafaite hoì o ia i te mau mea atoà ra ia na iho i roto ia na ra, i te hau i noaa i te toto o to na ra tätauro; to te raì e to te fenua nei, ia faite ä ia na.

-Ruta èv. 10, 37 Ua parau mai ra o ia: «O tei aroha ia na ra. Ua parau atu ra Ietu ia na: «E haere òe, e nä reira atoà.

E au atoà teie parau ia tätou i teie mahana, E faafäite ia tätou i te fenua e te Atua Nui Tumu Tahi i to na päpüraa, Taaroa Nui Tumu Tahi, Faahau, faatïtïàifaro, faahoì faahou i te oraraa i nià i to na tereraa mau, ia au i ta te Atua i faanaho mai i to tätou parau. Ia parau anaè tätou e, ua haapii atoà Ietu ia tätou e te Mäòhi i teie pure, te fäì ra ia tätou e, eere tätou i te feiä tämau pure noa, eere atoà rä tätou i te tïpee, e faufaa mau rä teie ta te Fatu i horoà atoà mai na tätou. Ia parau hoì tätou e, e faufaa atoà teie pure na tätou, no te faaìte ia e, te horoà mai nei te Fatu ia tätou i te räveà, e te taime haafaufaa-faahou-raa i to tätou parau. A fea tätou e faaea ai i te hiò veve ia tätou i te manaòraa e, eita tätou e ora ia tätou iho no te mea aita ta tätou e faufaa. Te nä ô ra hoì te päpaì taramo e : Tei raro iti noa aè te taata i te mau merahi i te hämaniraahia e te Atua, e ua faahei o ia ia na i te hinuhinu e te tura (Taramo 8, 5). Aita tätou e parauhia nei e faahua, e färii noa rä i te faufaa ta te Atua i faataoà ia tätou. Aita tätou e parauhia nei e hiò mäòhi i to tätou parau, e faaea mäòhi noa rä ia hiò i to tätou parau. Te fifi, te mea ia e täumi i te taata i raro, e òre ai o ia e ìte faahou tei hea o mua, tei hea o muri, tei hea te àtau, tei hea te àui, tei hea o nià, tei hea o raro. Inaha tei raro iti noa iho tätou i te mau merahi i te hämaniraahia e te Atua, e haamätau paha ia tätou i te nä nià mai i te hiò i te fifi, te tuu i te tahi ärea i roto ia tätou e te fifi, ia òre ia pöiri to tätou mata, te mea noa ia e ìte maitaì ai tätou i te rahi o te aroha e te here o te Atua, e tei hau roa atu, tei pïhaì noa o ia ia tätou. To tätou mäòhiraa, to tätou ia turaraa i mua i te Atua, ta tätou faateniteniraa e ta tätou täviniraa mätamua roa ia na. Eiaha rä ia moèhia ia tätou te hiò i ta tätou iho tärahu i mua i te Atua, oia hoì e hiò i ta tätou iho mau hapa, to tätou hoì mau hape i mua i te Atua, e te mau mea atoà e haaparuparu nei i to tätou tiàturiraa i te Atua. I roto i te parau o te tärahu, te vai matara noa ra te ùputa o te tätarahapa, oia te taime i horoàhia ia tätou no te ìteraa, te färiiraa, e te fäìraa i te mau hapa ta tätou i rave, tätou iho änei, aore ra to tätou mau tupuna, to tätou mau metua, no te faahoì faahou ia tätou i nià i te rëni mau o te hinaaro o te Atua, no te faaâfaro i to tätou parau i mua i te Atua, no te faafäite faahou ia tätou i te fenua e i te Atua. Eiaha tätou e haere e tämä i mua i te fare o te taata, e tämä rä i mua i to tätou iho fare, eiaha atoà rä e haapaò noa i te vähi e ìtehia mai e te taata haere, âreà o muri ra, ua teitei noa ia te pehu e te haaìriiri. I roto rä i te òhipa ta tätou e hinaaro nei i te rave, e parau tätou i te haari, e haari ; e parau hoì i te täporo, e täporo. Aita tätou e anihia nei e täpöpö i te mata ia òre ia ìte, e hotahota hoì i te taime parauraa ia òre ia taahia mai te mea ta tätou e parau ra, e faaâfaro rä i to tätou parau i mua i te Atua, mai te mataù òre i te faaòhipa i te taò e au i te hapa ta tätou e hinaaro ra i te faaâfaro. Faaea tätou i te tià i mua i te Atua mai te tahi hoo taoà e ta na fäito, i te parauraa e, e hapa naìnaì terä, e hape rahi terä, e tärahu mämä noa terä. Ua moèhia änei ia tätou e, tätou teie e ani nei i te Atua ia faaòre mai i ta tätou tärahu. Mai te peu na tätou iho te reira tuhaa e rave, ua faufaa òre ia te Atua, ua päpü maitaì i reira e, e mä noa tätou ia tätou iho. Aita atu mea ta tätou e hinaaro nei maoti rä, te aroha e te here o te Atua. Ia òre tätou ia ìte, ia färii, e ia fäì e, e ua tärahu tätou i te Atua, aita ta te Atua e räveà no tätou. Te pähonoraa a te haapii ture O tei aroha ia na ra. Ua parau atu ra Ietu ia na: «E haere òe, e nä reira atoà. I roto i teie reo e òhipa teie e höroàhia mai ra i roto ia tätou, i roto i te taata e te Atua, te taata e te taata, te taata e te fenua, te vahi i tärahu ai tätou èi faafäiteraa i to tätou tiàmäraa.

Teraì òr. Faatura.